Praca w życiu człowieka spełnia różne funkcje. Podstawową jest zapewnienie sobie utrzymania i zabezpieczenie dochodu na starość, kiedy już nie będziemy mogli wydajnie pracować. Wówczas, jeśli spełniliśmy warunki ubezpieczenia społecznego, otrzymamy emeryturę. Gdy stracimy zdrowie wcześniej - otrzymamy rentę.
Zdarzają się jednak w życiu sytuacje, kiedy renty lub emerytury w normalnym, tzn. w przewidzianym przepisami, trybie nie otrzymamy. Wówczas możemy ubiegać się o przyznanie nam świadczenia w drodze wyjątku przez prezesa ZUS-u.
Jeśli osoba, której odmówiono renty lub emerytury, nie ma niezbędnych środków do utrzymania i nie może podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym ze względu na całkowitą niezdolność do pracy, a była lub jest ubezpieczona, lub jest członkiem rodziny pozostałym po ubezpieczonym, może ubiegać się o świadczenie w szczególnym trybie. Przyznanie takiego świadczenia jest możliwe, jeśli osoba spełnia łącznie następujące warunki:

Warto jednak pamiętać, że nadzwyczajną okolicznością, która usprawiedliwiałaby przyznanie świadczenia w drodze wyjątku, nie są: alkoholizm, narkomania, pobyt w zakładzie karnym, opieka nad dzieckiem, które wymaga stałej opieki, opieka nad osobą obłożnie chorą czy bezrobocie. Świadczenia nie otrzyma również osoba, która, prowadząc samodzielną działalność gospodarczą, nie opłacała składek albo pracowała na czarno; poza tym, która może otrzymać świadczenie z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
O takie świadczenie mogą jednak ubiegać się osoby niepełnoletnie (które nie ukończyły 18 lat), jeśli nie mają środków utrzymania po śmierci rodziców, którzy byli co prawda ubezpieczeni, ale za krótko, by dzieci otrzymały po nich rentę rodzinną. Świadczenia tego nie można jednak odziedziczyć - jeśli zmarły otrzymywał świadczenie przyznane przez prezesa ZUS-u, to żona i dzieci nie dostaną po nim renty rodzinnej, jak po osobie, która była uprawniona do renty lub emerytury w zwykłym trybie. Żona zmarłego może, oczywiście, ubiegać się o świadczenie w drodze wyjątku od prezesa ZUS-u, ale musi spełnić wspomniane wyżej (w punktach) warunki.
Świadczenie przyznane przez prezesa ZUS-u w drodze wyjątku nie ma charakteru socjalnego. Przepisy nie określają też jego wysokości - z praktyki wynika, iż przyznaje się je w wysokości najniższej renty.
Poza tym Prezes Rady Ministrów może w szczególnie uzasadnionych przypadkach przyznać emeryturę lub rentę osobie, która pozostaje bez środków do życia. O świadczeniach przyznanych w danym roku ma obowiązek poinformować Sejm do 31 stycznia następnego roku.
Osobom, które pozostają bez środków do życia, a nie spełniają warunków do otrzymania świadczenia w drodze wyjątku przez prezesa ZUS-u, pozostaje pomoc społeczna.
(Podstawa prawna - art. 82 i 83 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; Dziennik Ustaw z 2004 r., nr 39, poz. 353).

Uwaga, poszkodowani w wypadkach drogowych!

Do kogo zwrócić się o pomoc i poradę, gdy przyjdzie nam ubiegać się o odszkodowanie wynikające z uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci osoby najbliższej? Co zrobić, jeśli nie stać nas na pomoc adwokata, a wiemy, że zakład ubezpieczeń może przyznać nam odszkodowanie co najwyżej tylko w takim zakresie, o jaki wystąpimy? Czy potrafimy sformułować, uzasadnić i udokumentować nasze roszczenia?
Organizacją, która udziela bezpłatnie pomocy, jest „Alter Ego” - Stowarzyszenie Pomocy Poszkodowanym w Wypadkach i Kolizjach Drogowych.
Pomoc poszkodowanym udzielana jest bezpłatnie, a środki na funkcjonowanie Stowarzyszenia pochodzą z nawiązek i świadczeń pieniężnych zasądzanych przez sądy od kierowców prowadzących pojazdy pod wpływem alkoholu i powodujących wypadki drogowe w stanie nietrzeźwości. Z Biurem można kontaktować się osobiście lub pisemnie:
Stowarzyszenie „Alter Ego”, ul. E. Ciołka 13, pok. 4, 01-445 Warszawa, tel. (0-22) 877-38-10, (0-22) 877-38-11, fax (0-22) 877-38-12.

Biuro Regionalne - Stowarzyszenie „Alter Ego”, ul. Kielecka 2/27 (budynek
Arpisu, obok sądu przy rondzie Mogilskim), 31-526 Kraków.
Czynne od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-16.00, tel./fax (0-12) 418-90-00,
e-mail: krakow@alterego.org.pl; strona internetowa: www.alterego.org.pl