Gdy kiedyś usłyszałem po raz pierwszy wiadomość, że na maturze wymaga się od zdającego egzamin czytania ze zrozumieniem, wywołało to u mnie najpierw zdziwienie, następnie uśmiech, a w dalszej kolejności poczucie tragizmu sytuacji. Zastanawiałem się, jak to jest możliwe, że młody człowiek, mający 18 lat i więcej, nie potrafi czytać ze zrozumieniem w języku ojczystym. Rozumiem podobną sytuację, gdy chodzi o język obcy, pełen niuansów, specyficznych idiomów i zwrotów.

Ale język ojczysty? Takie zjawisko nazywa się fachowo funkcjonalnym analfabetyzmem. Pojęcie to oznacza nieumiejętność wykorzystania słowa pisanego jako środka komunikacji w typowych sytuacjach życia codziennego. Taki analfabeta, mimo opanowania umiejętności czytania i pisania nie posiada zdolności rozumienia tekstów mówionych i pisanych na poziomie koniecznym do sprawnego funkcjonowania we współczesnym świecie. W praktyce oznacza to, że taka osoba nie jest w stanie w sposób analityczny podejść do prostego tekstu, aby wydobyć z niego najistotniejsze fakty i główne przesłanie. Nie rozumie ona informacji podawanych przez innych ludzi.

Ta problemowa sytuacja nabiera dzisiaj jeszcze większego rozmiaru i tragizmu, czego jesteśmy świadkami każdego dnia. Ludzie pracujący w mediach, szczególnie mętnego nurtu, mają problem z czytaniem i słuchaniem ze zrozumieniem. Jako namacalny przykład podaję ostatnie wypowiedzi abpa Jozefa Michalika i ich interpretację przez media. Arcybiskup w swoich wypowiedziach wskazuje na liczne zagrożenia, jakie dotykają współczesną rodzinę i dzieci. Dziennikarze zaś i wtórujący im komentatorzy, ponoć słuchając i czytając tekst wypowiedzi, usiłują wmawiać opinii publicznej, że abp Michalik zrzuca winę za pedofilię na rożne grupy i że Kościół nie robi nic z tym problemem. W czym tkwi owe niezrozumienie odnośnie wypowiedzi abpa Michalika? Nasuwają się dwie hipotezy. Albo dziennikarze i wszyscy inni wypowiadający się na temat słów Przewodniczącego Episkopatu Polski dokonują jawnej manipulacji, albo są funkcjonalnymi analfabetami. I jedna i druga sytuacja jest problemowa, tzn. domaga się rozwiązania w imię elementarnego szacunku dla prawdy, drugiej osoby i zagadnienia, które jest analizowane przez abpa Michalika, a które dotyczy dobra rozwojowego młodego pokolenia Polaków. Chodzi bowiem o poszukiwanie i przeciwdziałanie wszelkim przyczynom zagrażającym małżeństwu i rodzinie oraz autentycznemu dobru dzieci.

W powyższym kontekście prowadzonej przez mnie refleksji powstaje zasadnicze pytanie, dlaczego w ostatnim czasie są medialnie atakowani, i to z wielką zaciętością, abp H. Hoser i abp J. Michalik? Czy ukrywają jakąś prawdę, do której mają prawo dziennikarze, politycy, uczeni i społeczeństwo? Wprost przeciwnie, oni tylko głośno myślą i zachęcają innych do współmyślenia na temat współczesnych zagrożeń rodziny i dziecka, wskazując m. in. na plagę rozwodów, eksperymenty z małżeństwem i rodziną, polegające m. in. na redefinicji tych pojęć; pornografię; edukację seksualną wg europejskich standardów, która nie jest wychowywaniem do osobowego i godnego przeżywanie płciowości, ale banalizacją i wulgaryzacją oraz instrumentalizacją ludzkiej seksualności; ideologię gender, która fałszuje prawdę o ludzkiej naturze i płciowości, powodując zamęt w umysłach i sercach dzieci oraz młodzieży. Dlaczego więc taka nagonka i medialne lincze?

Powróćmy jeszcze raz do zagadnienia nierozumienia przez media i dyżurne „autorytety” wypowiedzi abpa J. Michalika. Czy przyczyną tego stanu rzeczy jest manipulacja, czy też funkcjonalny analfabetyzm? Jeśli jest nią manipulacja, to należy przypomnieć sobie o etyce zawodowej dziennikarza oraz naukowca. Jeśli zaś za to nierozumienie odpowiada funkcjonalny analfabetyzm, to trzeba jak najszybciej uzupełnić te braki dotyczące umiejętności słuchania i czytania ze zrozumieniem, przy równoczesnej pokorze i umiejętności milczenia, jeżeli się czegoś nie rozumie. Uwaga ta dotyczy także ludzi ze stopniami i tytułami naukowymi. Oni tym bardziej powinni być oszczędni w słowach, a bardziej skorzy do słuchania i prowadzenia autentycznej dyskusji. I tak np. w ostatnim czasie, w jednej z wypowiedzi prof. Lew Starowicz z wielką łatwością dostrzegł związek między celibatem a pedofilią, ale już do głowy nie przychodzi mu na myśl prawdopodobny związek między propagowanymi europejskimi standardami edukacji seksualnej, a podatnością dzieci i dorosłych na pedofilię. Manipulacja czy funkcjonalny analfabetyzm? Pedofilia jest jednym ze współczesnych wyzwań i zagrożeń dotykających całego społeczeństwa. Jest problemem ogólnospołecznym , a nie tylko Kościoła katolickiego. Ma swoje źródła i liczne przyczyny. Należy je wspólnie poszukiwać i zwalczać.

To oczywista prawda, że czytanie i słuchanie ze zrozumieniem, to wielka i coraz rzadsza umiejętność. Ale od kogo jej wymagać, jeśli nie od ludzi mediów, polityków i naukowców?