Biskup opolski Andrzej Czaja, przewodniczący Komisji Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski w wystąpieniu on-line przedstawił 15 czerwca w Warszawie założenia nowego programu. Zaznaczył, że nowy program ma pomóc „w postawieniu pierwszych kroków ku odnowie Kościoła”. Przypomniał, że celem jest „odnowa zbawczej wspólnoty Kościoła, czyli takie budowanie wspólnoty Kościoła, by służyła zbawieniu ludzi”. Biskup przywołał tu słowa abp. Alfonsa Nossola, który upominał, że „Kościół, który nie służy zbawieniu, służy do niczego”.

Hasło programu „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła” ma na celu zwrócenie uwagi przede wszystkim na potrzebę ożywienia Kościoła w codzienności wspólnoty oraz zdynamizowanie wiernych do świadomego uczestnictwa w życiu i misji Kościoła, zauważył.

Biskup Czaja przestrzegał, że „nie będzie odnowy Kościoła bez otwarcia na słowo Boże i przyjmowania sakramentów. To jest absolutne źródło odnowy” – dodał.

Podstawową sprawą, zaznaczył przewodniczący Komisji Duszpasterskiej, jest najpierw obudzenie żywej wiary w sercach wiernych, następnie uznanie potrzeby urzędów w Kościele – „nie będzie stołu słowa i sakramentów bez kapłaństwa”, dodał. Z troską omówił pojawiający się problem nieuznawania autorytetu papieża przez środowiska katolickie: „Konstytutywnym elementem Kościoła jest uznawanie autorytetu papieża, niestety wiele osób podważa nauczanie papieża”. Biskup Czaja zaznaczył, że można czasem nie zgadzać się z pewnymi wypowiedziami papieża, można polemizować, ale nie można podważać jego autorytetu jako następcy św. Piotra.

Przypomniał, że Kościół jest z natury synodalny, dlatego też wspólne kroczenie, podążanie razem, domaga się zachowywania ładu, porządku, który z Bożego ducha jest charakterystyczny dla Kościoła, ciągłego nasłuchiwania i rozeznawania tego, co dziś w aktualnej sytuacji świata mówi Duch Święty, a nie realizowanie ludzkiego projektu, jak to ma miejsce w niemieckiej drodze synodalnej.

Z kolei biskup pomocniczy opolski Waldemar Musioł kontynuując omawianie założeń programu zaznaczył: „Borykamy się dzisiaj z takim zjawiskiem spłaszczania rzeczywistości Kościoła, które bardzo często powoduje niewiarę w Kościół. Dlatego że zawsze kiedy będziemy szukać i odnajdziemy w nim jedynie instytucję, to wcześniej czy później spotkamy się z tym, co jest jego słabością, z jego grzechem. Dlatego abyśmy tego uczestnictwa we wspólnocie Kościoła nie rozumieli znowu jako jakiejś aktywności do podejmowania akcji, do podejmowania wzmożonej aktywności tylko po to, żeby obronić wizerunek Kościoła, bez odniesienia wertykalnego. Dlatego w tym słowie «uczestniczę» program duszpasterski zauważa dwie rzeczywistości: uczestniczę w tym, co już otrzymałem od Boga, uczestniczę w Bożym obdarowaniu we wspólnocie Kościoła, po to żeby potem zostać zaproszonym do bardziej gorliwego uczestnictwa w tym, co jest życiem i misją Kościoła”.

Biskup Musioł przedstawił trzy etapy drogi odnowy: „doświadczenie komunii z Bogiem i z ludźmi między sobą, po to abym mógł wziąć udział w życiu Kościoła, a więc w ugruntowaniu tego, co jest we mnie i w Kościele, ale też bym w konsekwencji wziął udział w misji Kościoła, w ewangelizacji”.

„Jeśli myślimy, że naszym pierwszym celem jest ewangelizacja, czyli pozyskanie tych, którzy z Kościoła odeszli, albo czują dystans, bez inwestowania w tych, którzy go tworzą, bez inwestowania w naszą wiarę i w relację z Jezusem, wtedy te działania ewangelizacyjne nie przyniosą pożądanego skutku. Mówiąc bardzo konkretnie: nie idźmy na ilość, ale na jakość” – pouczał bp Musioł.

Biskup przypomniał, że bardzo ważne jest zrozumienie, że uczestnicząc we wspólnocie Kościoła „jesteśmy przede wszystkim zakorzenieni w Bożym życiu. Mocą tego daru, tej bliskości z Jezusem mamy moc ewangelizacyjną i apostolską”.

Celem programu, podsumowywał, jest „ożywienie świadomości tego, czym jest Kościół jako wspólnota i przybliżenie soborowej wizji Kościoła jako komunii”.

Nowy program został opracowany przez kilka podmiotów, przede wszystkim przez Komisję Duszpasterską Konferencji Episkopatu Polski.

Został oparty na dokumentach Kościoła, przede wszystkim Konstytucji duszpasterskiej „Lumen Gentium” oraz encyklikach papieskich, w tym „Evangelii Gaudium” papieża Franciszka.

Materiały omawiające program składają się z 5 zeszytów tematycznych i zostaną rozesłane do wszystkich parafii w Polsce.

W spotkaniu wzięli udział krajowi duszpasterze środowisk specjalistycznych, przedstawiciele Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich oraz Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych, Klasztorów Kontemplacyjnych i Instytutów Świeckich. Podczas spotkania podzielili się swoim doświadczeniem pracy duszpasterskiej.