Reklama

Cnota sprawiedliwości

W katalogu cnót kardynalnych, stanowiących fundament życia moralnego człowieka, znajduje się cnota sprawiedliwości, co potwierdza długa tradycja chrześcijańska. Obejmuje ona bardzo ważny wymiar życia ludzkiego, a mianowicie jego wymiar religijny i społeczny

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Katechizm Kościoła Katolickiego przypomina, że „sprawiedliwość jest cnotą moralną, która polega na stałej i trwałej woli oddawania Bogu i bliźniemu tego, co im się należy. Sprawiedliwość w stosunku do Boga nazywana jest «cnotą religijności». W stosunku do ludzi uzdalnia ona do poszanowania praw każdego i do wprowadzania w stosunkach ludzkich harmonii, która sprzyja bezstronności względem osób i dobra wspólnego. Człowiek sprawiedliwy, często wspominany w Piśmie Świętym, wyróżnia się stałą uczciwością swoich myśli i prawością swojego postępowania w stosunku do bliźniego. «Nie będziesz stronniczym na korzyść ubogiego, ani nie będziesz miał względów dla bogatego. Sprawiedliwie będziesz sądził bliźniego» (Kpł 19,15). «Panowie, oddawajcie niewolnikom to, co sprawiedliwe i słuszne, świadomi tego, że i wy macie Pana w niebie» (Kol 4, 1)”(n. 1807).
Wielki teolog średniowiecza św. Tomasz z Akwinu podkreślił, że cnota sprawiedliwości (łac. „iustitia”) odnosi się do życia wspólnotowego, do wszelkich istniejących wspólnot, także do wspólnoty człowieka z Bogiem. Św. Tomasz z Akwinu w swojej „Summie teologicznej” mówi o dwojakiej sprawiedliwości, a mianowicie o sprawiedliwości wymiennej (łac. „communitativa”), która ustala, jak w relacjach międzyludzkich powinny wyglądać wzajemne świadczenia i usługi, oraz o sprawiedliwości rozdzielczej (łac. „distributiva”), która decyduje o tym, w jaki sposób są rozdzielane odpowiednie dobra między daną społeczność. Św. Tomasz do sfery sprawiedliwości zalicza również „cnotę religijności”, która przejawia się w relacji człowieka z Bogiem, i przypomina o konieczności oddawania kultu Bogu. Akwinata pisze także o sprawiedliwości ludzkiej (łac. „iustitia humana”), która reguluje stosunki między ludźmi - zarówno między pojedynczymi ludźmi, jak też między grupami ludzi - oraz sprawiedliwości legalnej (łac. „iustitia legalis”), która dotyczy prawnego funkcjonowania instytucji.
Ponieważ sprawiedliwość zakłada gotowość oddawania każdemu tego, co mu się należy, dotyczy trzech dziedzin stosunków między ludźmi. Sprawiedliwość zamienna (wymienna) rządzi wymianą dokonującą się między osobami i opiera się na idei równości w realizacji np. usług. Sprawiedliwość legalna rządzi zachowaniami jednostek wobec wspólnoty i stwarza zobowiązania wobec wspólnoty (np. podatki). Gwarantuje ona również świadczenia jednostki na rzecz wspólnoty, sprzyja budowaniu dobra wspólnego, w ramach którego może realizować się pełniejsze dobro jednostki, osoby ludzkiej. Sprawiedliwość rozdzielcza odnosi się do stosunku wspólnoty do jednostki i sprawia, że dobro wspólne służy w niej wszystkim. Pomaga w kształtowaniu np. ładu prawnego.
Sprawiedliwość jest również cnotą społeczną i jako taka jest źródłem moralnego ładu społecznego. Dlatego m.in. w świetle nauki społecznej Kościoła, na tle tradycyjnego podziału sprawiedliwości wyróżnia się jeszcze sprawiedliwość społeczną (łac. „iustitia socialis”). Sprawiedliwość społeczna odnosi się do dobra wspólnego. „Kompendium Nauki Społecznej Kościoła”(2004 r.), nazywane również „katechizmem społecznym Kościoła”, przypomina, że sprawiedliwość społeczna „reprezentuje prawdziwy rozwój sprawiedliwości generalnej, regulującej stosunki społeczne zgodnie z kryterium przestrzegania prawa. Sprawiedliwość społeczna, wymóg związany z kwestią społeczną, która dzisiaj ukazuje się w wymiarze światowym, dotyczy aspektów społecznych, politycznych i ekonomicznych, a przede wszystkim strukturalnego wymiaru problemów i odnoszących się do nich rozwiązań” (n. 201).
Szczególną odmianą sprawiedliwości społecznej jest sprawiedliwość międzynarodowa. Na ten aspekt wielokrotnie zwracał uwagę Jan Paweł II, zwłaszcza w orędziach na Światowy Dzień Pokoju. Dla Jana Pawła II podstawą sprawiedliwości jest poszanowanie praw człowieka.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2009-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nadzwyczajne posiedzenie Rady Ministrów z udziałem dowódców wojskowych

2025-09-10 08:43

[ TEMATY ]

naruszenie polskiej przestrzeni

podiedzenie Rady Ministrów

nadzwyczajne

dowódcy wojskowi

PAP

Szef Sztabu Generalnego WP gen. Wiesław Kukuła na nadzwyczajnym posiedzeniu rządu w KPRM w Warszawie

Szef Sztabu Generalnego WP gen. Wiesław Kukuła na nadzwyczajnym posiedzeniu rządu w KPRM w Warszawie

Premier Donald Tusk podkreślił podczas nadzwyczajnego posiedzenia Rady Ministrów, że procedury w związku z naruszeniem polskiej przestrzeni powietrznej zadziałały, a drony, które stanowiły bezpośrednie zagrożenie, zostały zestrzelone. Dodał, że sytuacja jest poważna, zaapelował także, by nie ulegac panice.

Nadzwyczajne posiedzenie rządu zostało zwołane w związku z nocnym naruszeniem polskiej przestrzeni powietrznej przez drony, w trakcie ataku Federacji Rosyjskiej na Ukrainę
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV: nie bójmy się wołać do Boga, jak Jezus na krzyżu

2025-09-10 10:39

[ TEMATY ]

audiencja ogólna

Leon XIV

Vatican Media

Tłumienie wszystkiego w sobie może nas powoli wypalać. Jezus uczy nas, by nie bać się krzyku, o ile jest szczery, pokorny i skierowany do Ojca – mówił Leon XIV w katechezie, która była poświęcona śmierci Jezusa. Przypomniał, że nie konał on w milczeniu, ale umierając zawołał donośnym głosem. Papież podjął się refleksji nad znaczeniem tego ostatniego krzyku Zbawiciela.

Podkreślił, że zawiera on w sobie wszystko: cierpienie, opuszczenie, wiarę, dar z siebie. „Krzyk Jezusa – mówił Ojciec Święty – poprzedzony jest pytaniem, jednym z najbardziej bolesnych, jakie można wypowiedzieć: ‘Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?’. Jest to pierwszy wers Psalmu 22, ale na ustach Jezusa nabiera on wyjątkowego znaczenia. Syn, który zawsze żył w najściślejszej komunii z Ojcem, doświadcza teraz milczenia, nieobecności, otchłani. Nie chodzi o kryzys wiary, lecz ostatni etap miłości, która oddaje siebie aż do końca. Krzyk Jezusa nie jest rozpaczą, lecz szczerością, prawdą doprowadzoną do granic możliwości, ufnością, która trwa nawet wtedy, gdy wszystko milczy”.
CZYTAJ DALEJ

Zamykamy przejścia graniczne z Białorusią. Rozporządzenie zostało podpisane

2025-09-10 16:37

[ TEMATY ]

naruszenie polskiej przestrzeni

Adobe Stock

Minister spraw wewnętrznych i administracji Marcin Kierwiński podpisał w środę rozporządzenie w sprawie czasowego zawieszenia ruchu granicznego na przejściach z Białorusią. Zamknięcie przejść granicznych zacznie obowiązywać od północy 12 września br. do odwołania - przekazał resort.

Ta decyzja jest odpowiedzią rządu na zaplanowane rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe „Zapad 2025”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję