Reklama

Polska

CBOS: mechanizmy spadku religijności związane z rodziną, szkołą i środowiskiem społecznym

Religijność matki wpływa na religijność dziecka, ale nie jest to prosta replika, zależy min. od otoczenia społecznego. Nie można liczyć na to, że lekcje religii w szkole będą szansą na ewangelizację dla tych, którzy nie wynoszą wiary z domu. Między ludźmi o różnych światopoglądach, wierzącymi i niewierzącymi, istnieje pewna - choć nie całkowita - środowiskowa izolacja – takie wnioski wypływają z opublikowanego dziś komunikatu z badań CBOS „Polski pejzaż religijny – z bliższego planu”. Badanie jest próbą analizy mechanizmów związanych z udokumentowanym już w badaniach spadkiem religijności w polskim społeczeństwie. Badanie podsumować można również wnioskiem, że środowiska wielkomiejskiej młodzieży to raczej środowiska niewiary i niełatwo do nich z przekazem wiary dotrzeć.

[ TEMATY ]

rodzina

badania

religijność

Adobe.Stock.pl

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W kontekście przejmowania postaw religijnych w rodzinie zbadano związek między religijnością matki a religijnością dziecka, zakładając, że to matka z reguły odgrywa w życiu i wychowaniu najważniejszą rolę. Spytano o praktyki matki w czasie gdy dziecko miało 14 lat a następnie o wiarę i praktyki w życiu dorosłym.

Z badań wynika, że religijność matki wpływa na wiarę i religijność dziecka, choć nie jest to prosta replika. Jeśli matka praktykowała, choćby 2 razy w miesiącu, respondenci w ponad 90 proc. są wierzący, jeżeli w ogóle nie chodziła do kościoła, badani deklarują wiarę w 53 proc. a jej brak w 47 proc. Niepraktykowanie matki nie przesądza zatem o braku wiary dzieci, choć istotnie podnosi jego prawdopodobieństwo.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Nieco inaczej sprawa się przedstawia jeśli chodzi o praktyki religijne dzieci. Widać, ze dziedziczenie ich przebiega z mniejszą efektywnością. Dzieci matek praktykujących gorliwie (kilka razy w tygodniu) praktykują regularnie w 61 procentach. Regularnie praktykuje natomiast już tylko 41 proc. dzieci matek praktykujących raz w tygodniu. Nieregularne praktyki matki lub brak tych praktyk przekładają się na podobne postawy wśród ich dzieci.

W badaniu zwrócono uwagę, że przekazywanie wiary zależy od płci dziecka i miejsca zamieszkania. Kobiety efektywniej dziedziczą po matce religijność zaś mężczyźni niereligijność. Na wsi i w średnich miejscowościach łatwiej dziedziczy się religijność, w dużych i wielkich miastach – jej brak.

Pewne zależności widoczne są również w związku z wykształceniem badanej osoby i jej środowiska. Im wyższy poziom wykształcenia osoby badanej tym łatwiej dziedziczy ona po praktykującej matce – praktykowanie a po niepraktykującej – brak wiary i niepraktykowanie. Niższy poziom wykształcenia w pewnym stopniu blokuje dziedziczenie niewiary, blokuje jednak również dziedziczenie gorliwości po głęboko wierzących i praktykujących matkach.

Reklama

Podsumowując: skuteczniejsze przekazywanie i przejmowanie religijności ma miejsce w środowiskach wiejskich i niżej wykształconych. W środowiskach wielkomiejskich i wysoko wykształconych przekazuje się i przejmuje raczej brak wiary i niepraktykowanie.

Czy lekcje religii w szkole mogą być szansą na ewangelizację dla tych, którzy z domu rodzinnego wynieśli niewiele lub zgoła nic? Z badania wynika, że raczej nie, gdyż uczestnictwo w tych zajęciach ma bezpośredni związek z tym, co w kwestiach religijnych dzieje się w domu i w najbliższym otoczeniu ucznia. Można zatem stwierdzić, że szkolna edukacja religijna w pewnym stopniu podtrzymuje religijność uczniów wyniesioną z domu, ale w niewielkim stopniu przyciąga tych, którzy z domu rodzinnego wynieśli niewiele. Aby lekcje religii miały większą szansę „zadziałać”, trzeba już mieć jakiś „kapitał religijny”.

W badaniu zwrócono również uwagę na pewną izolację między środowiskami osób wierzących i niewierzących. Nie jest to izolacja całkowita lecz wierzący i praktykujący z rzadka stykają się z niewierzącymi, a niewierzący i niepraktykujący – z głęboko religijnymi i praktykującymi. „Wydaje się, że w środowiskach religijnych wizerunek niewierzących kształtują raczej media niż niewierzący przyjaciele i znajomi, zaś w środowiskach niereligijnych wizerunek religijności w znacznej mierze kształtują „letni” katolicy – osoby wprawdzie wierzące, lecz praktykujące okazjonalnie” – czytamy w komunikacie.

Dodatkowym czynnikiem może być w tym kontekście płeć – kobiety mają w swoim otoczeniu nieco więcej wierzących osób niż mężczyźni, wiek – w gronie osób młodszych łatwiej jest spotkać osoby niewierzące i niepraktykujące, czy wykształcenie – im wyższe wykształcenie – tym w otoczeniu mniej osób wierzących. Wyraźnym czynnikiem jest też miejsce zamieszkania – mieszkańcy wsi i małych miejscowości mają swym otoczeniu znaczeni więcej osób wierzących i praktykujących niż niewierzących. Odwrotnie jest w dużych miastach.

Jak wynika z badania, środowiska wielkomiejskiej młodzieży to raczej środowiska niewiary i niełatwo do nich z przekazem wiary dotrzeć.

2022-07-07 16:07

Ocena: +3 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Prawie połowa Polaków pozytywnie ocenia działalność Kościoła

[ TEMATY ]

badania

Karol Porwich/Niedziela

Niemal połowa Polaków – 48. proc. – pozytywnie ocenia działalność Kościoła katolickiego. To o 3 punkty procentowe więcej niż przed sześcioma miesiącami – podało Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS). Kościół krytykuje 40. proc. społeczeństwa - co z kolei stanowi spadek o 1 punkt. Z najnowszych badań wynika też, że wybuch wojny w Ukrainie przełożył się na wzrost zaufania Polaków do niektórych instytucji państwa.

Pomijając zaangażowanie w praktyki religijne, które z oczywistych względów skorelowane jest z pozytywnymi ocenami Kościoła, można stwierdzić, iż w znacznej mierze dobrze o działalności tej instytucji wypowiadają się zwolennicy Prawa i Sprawiedliwości i ankietowani mający prawicowe poglądy – analizuje CBOS. Relatywnie często są to także osoby z wykształceniem podstawowym, najstarsi badani (65+), mieszkańcy wsi, respondenci uzyskujący niskie dochody per capita (poniżej 1500 zł) oraz rolnicy.

CZYTAJ DALEJ

Abp Wojda na Jasnej Górze: chrześcijańska tożsamość jest nam potrzebna

2024-05-03 13:28

[ TEMATY ]

Jasna Góra

abp Wacław Depo

abp Tadeusz Wojda SAC

Karol Porwich/Niedziela

O tym, że chrześcijańska tożsamość jest nam potrzebna mówił na Jasnej Górze abp Tadeusz Wojda. Przewodniczący Episkopatu Polski, który przewodniczył Sumie odpustowej ku czci Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski apelował, by stawać w obronie „suwerenności naszego sumienia, naszego myślenia oraz wolności w wyznawaniu wiary, w obronie wartości płynących z Ewangelii i naszej chrześcijańskiej tradycji”. Przypomniał, że „życie ludzkie ma niepowtarzalną wartość i że nikomu nie wolno go unicestwiać, nawet jeśli jest ono niedoskonałe”.

W kazaniu abp Wojda, przywołując obranie Matki Chrystusa za Królową narodu polskiego na przestrzeni naszej historii, od króla Jana Kazimierza do św. Jana Pawła II i nas współczesnych, podkreślił że nasze wielowiekowe złączenie z Maryją nie ogranicza się jedynie do wymiaru historycznego a jego wymowa jest znacznie głębsza i „mówi o więzi miedzy Królową i Jej poddanymi, miedzy Matką a Jej dziećmi”. Wskazał, że dla nas „doświadczających słabości, niemocy, kryzysów duchowych i ludzkich, Maryja jest prawdziwym wzorem wiary, mamy więc prawo i potrzebę przybywania do Niej”.

CZYTAJ DALEJ

Werona czeka na papieża: pielgrzymka pod znakiem pokoju

2024-05-03 10:24

[ TEMATY ]

papież Franciszek

Werona

materiał prasowy

Dziesięć lat od ostatniej Areny Pokoju, w Weronie odbędzie się kolejne spotkanie przypominające o dziedzictwie tego włoskiego miasta, które leży na „skrzyżowaniu kultur i narodów”. - Udział papieża w tym wydarzeniu przyczyni się do wzmocnienia naszego wołania na rzecz pokoju i sprawiedliwości - mówi burmistrz Damiano Tommasi. Franciszek będzie w Weronie 18 maja, w wigilię uroczystości Zesłania Ducha Świętego.

Misyjne zaangażowanie na rzecz pokoju

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję