Reklama

Czy kryzys godności stanu prawniczego? (CZ. I1)

Niedziela łódzka 22/2012

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Natura ludzka jest źródłem norm. Rozum, jako jej władza, jako ta energia ściśle z nią związana, określa zasady postępowania wedle tego, jak rozeznaje drogi doskonalenia się istnienia człowieka w ramach porządku tego świata. Jest rzeczą znamienną, że człowiek najczęściej odwołuje się do natury jako do czegoś, co tłumaczy i rozgrzesza, a nie do czegoś, co wymaga i co zobowiązuje. To tak wygląda, jakby natura była dla człowieka źródłem samych złych skłonności. Powodem takiego negatywnego nastawienia jest pewna ucieczka przed zobowiązaniem. Powiedzieć, że natura zobowiązuje, że natura przyczynia się do pewnej powinności w człowieku, to musiałoby wywołać zasadnicze przestawienie w teorii i w praktyce. Człowiek musiałby się poczuć nie tylko tworzywem kształtowanym przypadkowo, ale musiałby poczuć się o wiele bardziej twórcą samego siebie, świadomym swych możliwości. A to bywa raczej niewygodne. Ucieczka przed prawem natury jest zwykle ucieczką przed osobowością, a we współczesnej umysłowości pozytywistycznej jest to bardziej ucieczka przed Prawodawcą. Tak jak w każdym prawie, w prawie natury musi być obecny prawodawca, rzecz jasna, iż natura sama prawodawcą nie jest, natura pozwala tylko człowiekowi odczytać myśl i wolę Prawodawcy.
Główną energią natury ludzkiej i główną jej władzą jest rozum. Rozum bierze nieustający udział w procesie stawania się człowieka człowiekiem, w procesie jego doskonalenia się. Dzięki temu człowiek jest bezpośrednio kompetentny do określania zasad tego doskonalenia się, a są to zasady normujące w znaczeniu moralnym zasady postępowania. Rozum oświecony wiarą ma rozeznanie nadprzyrodzone, to znaczy takie, na jakie o własnych siłach nie mógłby się zdobyć. Bóg udzielając swego światła, dzieli się z nim niejako swoją wiedzą o rzeczywistości, o tym porządku, jaki powinien panować w świecie stworzonym. A to pozwala rozumowi lepiej określać zasady postępowania dla człowieka, lepiej go niejako ustawiać w całym porządku świata, by mimo przeciwności, zawsze w swoim postępowaniu kierował się uczciwością, sprawiedliwością, szacunkiem dla drugiego człowieka, sumiennością i pracowitością, cierpliwością i wyrozumiałością, a także skromnością, by jego działania były godnymi i szlachetnymi.
Wymienione zasady postępowania to nic innego jak postawy moralne, którymi zawsze i w każdym miejscu powinien kierować się prawnik, mający głębokie poczucie odpowiedzialności za ludzi, którym świadczy pomoc, czy za uczestników postępowania sądowego gdy jest sędzią, ale także poczucie odpowiedzialności za wizerunek profesji prawniczej, do której przynależy, z racji bycia sędzią czy wykonywania posługi adwokackiej, radcowskiej, notarialnej. Te cechy powinny charakteryzować każdego prawnika jako osobę żyjącą wśród ludzi, a nie jedynie sprawującą określony urząd czy posługę prawną.
Człowiek prawy, głębokiej wiary stoi, prawie codziennie, przed wyborem między dobrem i złem. Skoro jest człowiekiem wolnym, to jego sumienie jest najlepszym drogowskazem. Wyboru dokonuje w świetle Dekalogu, w przede wszystkim w świetle Chrystusowej Ewangelii.
W minionym dwudziestoleciu przełomu wieków XX i XXI wiele się zmieniło, był to czas niepewności i pewnego chaosu. Chcieliśmy wszystko zmieniać, mając przy tym umysły pełne ideałów i zapału do tworzenia nowej rzeczywistości samorządowej, zakładaliśmy bowiem, iż samorządność będzie najwyższą gwarancją poziomu etycznego i zawodowego, że wyzwoli w środowisku prawniczym to wszystko, co dobre i pożądane, że będzie najlepszym lekarstwem na niszczone umysły w czasach PRL-u. Patrząc z dzisiejszej perspektywy, było to złudzenie. Okazało się, iż bardzo trudną sprawą jest korzystanie z wolności. Każdy tę wolność interpretował po swojemu, co spowodowało, iż zaczęło rosnąć pokolenie egoistów, zapatrzonych w siebie, bez wartości duchowych, bo one ograniczają. Dużą rolę w przyjmowaniu takiej postawy odegrały media, środki masowego przekazu preferujące określony tryb zachowań i życia. To miało ogromny wpływ na postawę wielu osób, a skutki tego zaczynamy odczuwać teraz.
Z dużym niepokojem, coraz bardziej można zauważać brak świadomości (szczególnie u młodych ludzi), z jakimi obowiązkami moralnymi łączy się bycie notariuszem, sędzią, adwokatem, radcą prawnym, brak poczucia odpowiedzialności za wizerunek całego środowiska, który jest uzależniony od zachowań indywidualnych, brak poczucia, iż sam fakt przynależności do środowiska nakłada obowiązek przestrzegania obowiązujących reguł. Spowodowane jest to egocentryzmem, pogonią za karierą, zdobywaniem pieniędzy. W każdym z tych środowisk istnieje przecież, kodeks etyki (notarialnej, sędziowskiej, adwokackiej, radcowskiej). Przepisów tego kodeksu można się nauczyć, ale tu nie chodzi o zapamiętanie poszczególnych przepisów, ale o przestrzeganie zawartych tam zasad.
Nasuwa się pytanie, czy dla nas, katolików, przyjmujących Ewangelię Chrystusa jako obowiązujące prawo ustanowione przez Prawodawcę, koniecznym jest pisanie kodeksów etycznych przez ludzi? Przecież Ewangelia Chrystusa jest najwspanialszym i niedoścignionym kodeksu etycznym. Czy kodeks napisany przez człowieka jest lepszy? Czyż to nie jest przykładem pychy ludzkiej, człowiek chce się równać z Bogiem? Gdzież pogubiła się pokora wobec Stwórcy?
Z dużym niepokojem można zauważyć, iż przestrzeganie tych zasad moralnych dla niektórych (szczególnie młodych prawników) jest niewygodne. Etyka, honor - to stare pojęcia, kto by się tym przejmował. Ważne jest, aby mieć dużo pieniędzy i dobrze się urządzić, konsumpcja jest priorytetem.
Niezajmowanie jednoznacznego stanowiska wobec tych, którzy swoim postępowaniem w pracy, jak poza nią zachowują się niegodnie, podważa zaufanie do całego środowiska. Unikanie szybkiej i negatywnej reakcji jest spowodowane brakiem jednoznacznych zasad obowiązujących w pracy. Pojęcie nieskazitelnego charakteru okazuje się mocno niedookreślone. Z podobnymi zjawiskami można się spotkać także w innych środowiskach zawodowych.
Brak nauki etyki, podstawowych zasad moralnych jest efektem takiego postępowania i zachowań trudnych do zaakceptowania, szczególnie dla ludzi wychowanych w zupełnie innych standardach.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2012-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Św. Jacku Odrowążu! Skąd czerpiesz ten swój życiowy dynamizm?

Dobre pytanie... Pewnie każdy ma w sobie wiele potencjału, lecz nie wszyscy umieją go wykorzystać. Akurat tak się złożyło, że mnie to się udało. Przyszedłem na świat na ziemi opolskiej pod koniec XII stulecia w bogatej i bardzo wpływowej rodzinie Odrowążów. Ukończyłem dobre szkoły, poczynając od szkoły katedralnej w Krakowie, gdzie miałem zaszczyt słuchać samego bł. Wincentego Kadłubka. Moja edukacja jednak nie ograniczyła się tylko do naszego kraju. Powszechnie wiadomo, że podróże kształcą. Dlatego też nie tylko z powodów naukowych byłem zarówno we Francji, jak i we Włoszech. W Wiecznym Mieście poznałem św. Dominika - założyciela Zakonu Kaznodziejskiego. W każdym razie za namową swojego krewnego Iwo, który był biskupem Krakowa, wraz ze swoim bratem bł. Czesławem zostałem dominikaninem. Razem organizowaliśmy pierwsze klasztory dominikańskie nie tylko na naszych ziemiach. Mieliśmy na to pełne poparcie władz zakonnych, a przede wszystkim przychylność Stolicy Apostolskiej. Najsłynniejsze z nich to klasztory w Krakowie, Gdańsku i Kijowie. Ten ostatni zakładałem osobiście. Próbowałem też ewangelizować Prusy, lecz moje relacje z Krzyżakami nie układały się najlepiej. Żyłem bowiem w trudnych czasach XIII wieku, w których chrześcijaństwo dopiero zaczynało odgrywać dominującą rolę na terenach Europy Wschodniej. Ja zaś pomagałem mu rozkwitać. Wskazuje już na to moje imię, które pochodzi z języka greckiego (hyakinthos) i oznacza po prostu nazwę kwiatu - hiacynta. Może właśnie dlatego jestem osobą niezwykle twórczą, którą cechuje duży indywidualizm. Zwykle bywam człowiekiem pewnym siebie. Cenię sobie niezależność. Jestem osobą emocjonalną i energiczną, lecz, niestety, również wybuchową i apodyktyczną. Miałem jednak na tyle pociągającą i godną naśladowania osobowość, że doczekałem się sporego grona uczniów, których nie orientowałem na siebie, lecz na osobę naszego Pana Jezusa Chrystusa. Moje relikwie spoczywają w Krakowie. Ogłoszono mnie świętym pod koniec XVI wieku. W sztuce przedstawia się mnie najczęściej w zakonnym habicie z monstrancją i figurą Maryi w dłoniach. Pięknie pozdrawiam nie tylko wszystkich moich imienników, lecz każdego chrześcijanina, który jest gotów poświęcić swoje życie dla Boga i bliźnich.
CZYTAJ DALEJ

Rozważania bp. Andrzeja Przybylskiego: XX niedziela zwykła

2025-08-15 22:59

[ TEMATY ]

rozważania

bp Andrzej Przybylski

Karol Porwich/Niedziela

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.

W czasie oblężenia Jerozolimy przywódcy, którzy trzymali Jeremiasza w więzieniu, powiedzieli do króla: «Niech umrze ten człowiek, bo naprawdę obezwładnia on ręce żołnierzy, którzy pozostali w tym mieście, i ręce całego ludu, gdy mówi do nich podobne słowa. Człowiek ten nie szuka przecież pomyślności dla tego ludu, lecz nieszczęścia». Król Sedecjasz odrzekł: «Oto jest w waszych rękach!» Nie mógł bowiem król nic uczynić przeciw nim. Wzięli więc Jeremiasza i wtrącili go, spuszczając na linach, do cysterny Malkiasza, syna królewskiego, która się znajdowała na dziedzińcu wartowni. W cysternie zaś nie było wody, lecz błoto; zanurzył się więc Jeremiasz w błocie. Ebedmelek wyszedł z domu królewskiego i rzekł do króla: «Panie mój, królu! Źle zrobili ci ludzie, tak postępując z prorokiem Jeremiaszem i wrzucając go do cysterny. Przecież umrze z głodu w tym miejscu, zwłaszcza że nie ma już chleba w mieście». Rozkazał król Kuszycie Ebedmelekowi: «Weź sobie stąd trzech ludzi i wyciągnij proroka Jeremiasza z cysterny, zanim umrze».
CZYTAJ DALEJ

Nowenna do Matki Bożej Częstochowskiej 2025 - ks. Wojciech Węgrzyniak

2025-08-17 12:16

[ TEMATY ]

Jasna Góra

nowenna

BP Episkopatu

Nowenna przed Uroczystością Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej trwa od 17 do 25 sierpnia przez dziewięć kolejnych dni. Na Jasnej Górze przez ten czas prowadzić nas będzie ks. Wojciech Węgrzyniak.

Dzień 1. Nowenny (17 sierpnia).
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję