Tutaj, w Rzeszowie, wszystko się zaczęło 4 listopada 1911 r., po odczycie Andrzeja Małkowskiego w sali „Sokoła” (obecny teatr W. Siemaszkowej), kiedy to założono I Rzeszowską Drużynę Skautów. Nadano jej imię Michała Wołodyjowskiego. Dokładnie po stu latach harcerze Podkarpacia zgromadzili się w kościele farnym w Rzeszowie, aby dziękować Panu Bogu za ten piękny czas działalności, kiedy przeżywali chwile chwały i trudu, ale zawsze w łączności z historią naszej umiłowanej Ojczyzny.
Mszy św. dziękczynnej przewodniczył bp Kazimierz Górny w asyście kapłanów - duszpasterzy harcerzy. W kazaniu Ordynariusz Rzeszowski wspomniał harcerzy spoczywających na cmentarzu Orląt Lwowskich, którzy oddali życie za Ojczyznę, kiedy ta w czasie II wojny światowej wezwała młodzież harcerską do służby. Mówił dalej, że młodzież z Szarych Szeregów nie wahała się złożyć największej ofiary i dać świadectwo miłości Ojczyzny przez dar swojego życia. W ten sposób wypełnili to, do czego zachęcał Andrzej Małkowski, który harcerstwo ukazał jako nowy styl życia. Andrzej jako student przejął się ideą Baden Powella i wiedział, że prace należy zacząć od siebie, aby inni wiedzieli, że ideały, które głosi, do których zachęca, potwierdza swoim życiem. Dlatego zaczyna organizować grupy, przywołuje wielkich bohaterów narodowych. Czynił to zawsze w łączności z pięknem przyrody. Dzisiaj dziękujemy druhowi Andrzejowi i jego małżonce Oldze za pokazanie, jak miłować Ojczyznę, co zaowocowało w czasach II wojny światowej, kiedy harcerze zapisali się złotymi zgłoskami. Dzisiaj, choć harcerstwo jest podzielone, to jednak ideały są ciągle te same od czasów Andrzeja Małkowskiego. Dlatego Ksiądz Biskup życzył, aby harcerze tych ideałów nigdy nie zapomnieli. Bo, jak mówił, harcerze są radością i nadzieją Ojczyzny - Polski. - Zachowajcie wierność prawu harcerskiemu, Jezusowi Chrystusowi i matce - Ojczyźnie - apelował bp Górny. Harcerze Podkarpacia dali m.in. zewnętrzny wyraz przywiązania do tych idei poprzez nadanie imion Andrzeja i Olgi Małkowskich oraz Leopolda Lisa-Kuli drzewom posadzonym przy ul. Ł. Cieplińskiego w Rzeszowie. Natomiast hm Mariola Lentyńska mówiła podczas spotkania w teatrze W. Siemaszkowej o symbolicznym dniu 4 listopada dla harcerzy ziemi rzeszowskiej, bo przecież 100 lat temu w tym miejscu przemawiał Andrzej Małkowski. Przypomniała w ciekawy sposób początki i rozwój harcerstwa w Rzeszowie. Dopełnieniem uroczystości był występ harcerzy z Ropczyc i Niedźwiady, którzy śpiewem pieśni patriotycznych wprowadzili niezwykły nastrój w przeżywaniu jubileuszowej uroczystości. Wielkiego uroku dodała i niezwykle ubogaciła spotkanie orkiestra harcerska z Żurawicy.
Na tym nie zakończyło się świętowanie jubileuszu, bo kolejnego dnia - 5 listopada w Klubie Garnizonowym zebrali się obecni i dawni harcerze Rzeszowskiej Drużyny Harcerzy „Czarna Jedynka”. Gościem Honorowym bp Kazimierz Górny, a gawędę prowadził hm Wojciech Brzechowski HR „Jasny Grom”. W czasie spotkania przeplatała się historia ze współczesnością, ponieważ obecni byli harcerze sprzed wojny, z czasów II wojny światowej i świadkowie czasów komunistycznych. Wszyscy zebrani ze wzruszeniem wspominali, a młodsi poznawali historię harcerstwa na ziemi rzeszowskiej. Jest to właściwie historia „Czarnej Jedynki”, na spotkaniu zaprezentowana dzięki edycji albumu przygotowanej przez drużynowego dh. Piotra Twardowskiego, na podstawie materiałów i wspomnień hm. Wojciecha Brzechowskiego. Wystarczy wspomnieć nazwiska wybitnych członków: Leopolda Lisa-Kuli, pułkownika Legionów, Józefa Kreta, pedagoga, twórcy Szarych Szeregów na Rzeszowszczyźnie, autora książki „ Harcerze wierni do ostatka”, „Ostatni krąg”, Władysława Szczygła - komendanta Krakowskiej Chorągwi, autora wielu książek o harcerstwie, Jana Bolesława Ożogi, poety i pisarza, Władysława Luteckiego, komendanta Szarych Szeregów w Rzeszowie, Leopolda Rząsy, szefa WiN, zamordowanego przez UB na Zamku Rzeszowskim, Wojciecha Kilara, Romana Przepióry, Iwo Biruli-Białynickiego, Artura Ekierta i innych.
Sto lat temu było tak: po odczycie Andrzeja Małkowskiego, w którym uczestniczyło 320 osób, odbyło się posiedzenie Wydziału Sokoła i Grona nauczycielskiego, na którym zapadła jednomyślna uchwala, by przy tutejszym „Sokole” zorganizować drużynę skautową. Nadano jej miano: 1 Rw im. Michała Wołodyjowskiego. Pierwszym drużynowym był dh Julian Szpunar - nauczyciel Szkoły Ćwiczeń. Drużyna szybko rozwija się, ale na dwa lata, w czasie I wojny światowej zawiesza działalność, aby ja wznowić w 1917 r. Wtedy to powstaje 1 Rzeszowska Drużyna Skautów im. Dionizego Czachowskiego, a drużynowym jest dh Jan Mach. Następnie w rok później patronem drużyny zostaje marszałek Józef Piłsudski. Bardzo ważnym wydarzeniem było poświęcenie sztandaru, który harcerze otrzymali w 1926 r. Pod tym sztandarem gromadzili się zawsze i na niego składali przyrzeczenie harcerskie. W 1935 r. po śmierci marszałka Piłsudskiego drużyna musiała zmienić patrona na Romualda Traugutta, z tej racji, że marszałek Piłsudski został patronem całego Związku, stąd nie mógł być jednocześnie patronem drużyny.
W 1939 r. po wybuchu II wojny światowej harcerstwo przechodzi do konspiracji, organizują się na terenie Małopolski Szare Szeregi do walki z wrogiem. Wielu ich członków oddało życie albo trafiło do obozów koncentracyjnych, jak np. Władysław Lutecki, Józef Kret i Leopold Rząsa. Po ciężkich doświadczeniach wojny przyszedł na krótko czas odrodzenia. Niestety, w 1949 r. hm Wojciech Brzechowski musiał zawiesić działalność 1RwDH na rozkaz Komendy Hufca Rzeszów. Ostatnia zbiórka, jak wspomina, miała miejsce 20 marca 1949 r., a w kilka miesięcy później, ostatnie ognisko na Lisiej Górze. Zawieszenie 1Rw DH w odpowiednim czasie, pozwoliło na uratowanie archiwum i Sztandaru. ZHP zlikwidowano, ponieważ uważano je za „siedlisko burżuazyjno-imperialistycznych elementów”.
Od tego czasu, aż do 1981 r. działało harcerstwo tylko pod rozkazami komunistów. W 1981 r. reaktywowano „Czarną Jedynkę”, która funkcjonowała do 1993 r. 3 maja 2009 r. komendant Hufca Rzeszów Władysława Domagała reaktywowała „Czarną Jedynkę”. Natomiast 5 listopada 2011 r. młoda drużyna zgromadziła się pod historycznym sztandarem z 1926 r.
Mamy nadzieję, że słowa „Ojczyzna, Honor, Cnota” poprowadzą młodych do tych ideałów, o których mówił 100 lat temu Andrzej Małkowski w Sali „Sokoła”.