Ocena Stanisława II Augusta jest przedmiotem sporów wśród historyków i miłośników historii. Doceniany jako współautor reform Sejmu Czteroletniego i Konstytucji 3 maja oraz jako mecenas nauki i sztuki był równocześnie krytykowany jako król wybrany dzięki poparciu cesarzowej Katarzyny II i za to, że nie zdołał zapobiec rozbiorom Rzeczypospolitej. Znany brytyjski historyk polskiego pochodzenia Adam Zamoyski, wcześniej autor m.in. pracy Polska. Opowieść o dziejach niezwykłego narodu 966 – 2008 – historii Polaków w jednym tomie – broni króla, ale jego postać nie jest dla niego nieskazitelna, przeciwnie. Zamoyski nie waha się przy tym burzyć mitów i narosłych uproszczeń. Stara się, aby przedstawione w książce fakty mówiły same za siebie. Biografia Stanisława Augusta to wynik tytanicznej pracy, wieloletnich studiów źródłowych w bibliotekach i europejskich archiwach: polskich i zagranicznych. Opowiada nie tylko o samym królu – pełnym sprzeczności, który pomimo arcytrudnego położenia międzynarodowego Rzeczypospolitej mierzył się z zadaniem podźwignięcia jej pod względem gospodarczym i kulturowym, ale przegrał – lecz także o Polsce drugiej połowy XVIII wieku, ukazanej na tle epoki. Autor nie ogranicza się przy tym do historii politycznej, wiele uwagi poświęca przybliżeniu sytuacji gospodarczej, społecznej i religijnej. Naświetlenie sytuacji w Polsce i Europie XVIII wieku pozwala na lepsze poznanie postaci ostatniego króla i wyrobienie sobie o nim własnego zdania. /w.d.
Pomóż w rozwoju naszego portalu