Określenie zaimek (kalka łacińskiego pronomen) jest obecne w języku polskim od paru setek lat. W jednej z dawnych gramatyk czytamy: „Jest słowo kładące się za imie, i wyrażające jaką osobę albo rzecz do niej należącą, nap: co by się miało mowić: Piotr to uczynił, można powiedzieć: On to uczynił. On tedy jest zaimek, bo się tu kładzie za imie Piotra, i wyraża trzecią osobę” (Walenty Szylarski, 1767, pisownia oryginalna).
Zaimki osobowe „kładą się” za imiona, czyli za rzeczowniki (łacińskie nomina). Pozwalają unikać powtórzeń i dłużyzn. Z kontekstu wynika na ogół, o kogo lub o co chodzi w takich zdaniach, jak: „ja mam dwadzieścia lat, ty masz dwadzieścia lat”, „kto ty jesteś?” czy „my jesteśmy krasnoludki”.
W języku polskim – inaczej niż we francuskim albo w angielskim – niekoniecznie musimy używać tych zaimków. Przytoczone zdania byłyby nadal zrozumiałe, gdyby brzmiały: „mam dwadzieścia lat, masz dwadzieścia lat”, „kto jesteś?” czy „jesteśmy krasnoludki”. Czasem obecność zaimka wynika z potrzeby rytmu i rymu. Częściej jednak chcemy uwydatnić podobieństwa albo opozycje: „ja mam dwadzieścia lat, ty masz dwadzieścia lat”, „ty masz wiarę, a ja spełniam uczynki”.
Pomóż w rozwoju naszego portalu