Turyn

Całun on-line

Już po raz drugi zostanie udostępniony do adoracji w mediach społecznościowych i na stronach internetowych Całun Turyński. Jak poinformował metropolita Turynu abp Cesare Nosiglia, stanie się to w Wielką Sobotę 3 kwietnia. Całun przedstawiający wizerunek ukrzyżowanego mężczyzny jest od wieków czczony jako płótno grobowe Chrystusa. – Całun to rzeczywistość, która dotyczy każdego. Obraz Całunu, który Turyn zachował przez prawie 5 wieków, świadczy o bólu i śmierci, ale także o zmartwychwstaniu i życiu wiecznym – stwierdził abp Nosiglia. – Przed Całunem możemy wołać z sercem zwróconym do Pana: „Twoja miłość jest na wieki” – powiedział arcybiskup, który w Wielką Sobotę będzie przewodniczył liturgii transmitowanej na żywo z kaplicy katedry turyńskiej, w której w klimatyzowanym skarbcu Całun jest przechowywany. Całun Turyński został pokazany on-line w internecie po raz pierwszy po wybuchu pandemii COVID-19 w Wielką Sobotę ubiegłego roku.

j.k.

Apel biskupów

Wszystkie wolne

O uszanowanie niedzieli jako dnia świątecznego wolnego od pracy wezwali biskupi. Dokument przygotowali abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, oraz abp Wiktor Skworc, przewodniczący Komisji Duszpasterstwa KEP. Okazją była przypadająca na początku marca 1700. rocznica wydania przez cesarza Konstantyna I Wielkiego dekretu ustanawiającego niedzielę dniem świątecznym.

„Zachęcamy wszystkich do poszanowania tej tradycji, do jej docenienia, strzeżenia i pielęgnowania oraz przekazywania jej młodemu pokoleniu” – napisali biskupi. „Niech niedziela będzie dniem odpoczynku i wzmocnienia sił, odrodzenia osłabionych więzi rodzinnych i społecznych. Niech będzie okazją do emocjonalnego wyciszenia, a także do budowania wspólnoty rodzinnej, religijnej i narodowej” – podkreślili autorzy apelu.

j.k.

Gdańsk

Nowy metropolita gdański

Dotychczasowy arcybiskup białostocki abp Tadeusz Wojda, pallotyn, został mianowany przez papieża Franciszka arcybiskupem metropolitą gdańskim. Mottem jego posługi biskupiej są słowa z Ewangelii według św. Marka (13, 10): Oportet praedicari Evangelium (Aby była głoszona Ewangelia).

Arcybiskup Wojda urodził się w styczniu 1957 r. w Kowali na Kielecczyźnie, w rodzinie wielodzietnej. Jego młodszy brat jest księdzem, tak jak on pallotynem, a starsza siostra zakonnicą w Zgromadzeniu Sióstr Elżbietanek Cieszyńskich.

Do zgromadzenia pallotynów wstąpił w 1976 r. Studiował filozofię i teologię w pallotyńskim Wyższym Seminarium Duchownym w Ołtarzewie k. Warszawy i teologię fundamentalną w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W 1982 r. przyjął święcenia diakonatu, a rok później – święcenia kapłańskie. Przez kilka miesięcy pracował jako wikariusz w parafii Chrystusa Króla w Warszawie. W maju 1984 r. został skierowany na studia misjologii na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, które ukończył doktoratem w 1989 r. W 1990 r. rozpoczął pracę w Papieskim Dziele Rozkrzewiania Wiary i w Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów, gdzie od 2007 r. był kierownikiem biura, a od 2012 r. – podsekretarzem stanu. W kwietniu 2017 r. papież Franciszek mianował arcybiskupem metropolitą białostockim.

Archidiecezja gdańska nie miała metropolity od połowy sierpnia ubiegłego roku, gdy papież przyjął rezygnację abp. Sławoja Leszka Głódzia, który osiągnął wiek emerytalny.

j.k.

Rzym

Papież jest jeden

Nie ma dwóch papieży. Papież jest jeden – podkreślił Benedykt XVI osiem lat po historycznym ustąpieniu z urzędu.

Nawiązując do tego wydarzenia, powiedział dziennikowi Corriere della Sera: „To była trudna decyzja. Ale podjąłem ją z pełną świadomością i uważam, że zrobiłem dobrze”. I dalej: „Niektórzy moi przyjaciele, którzy są trochę «fanatykami», dalej są rozzłoszczeni, nie chcieli zaakceptować mojej decyzji. Myślę o teoriach spiskowych, które się pojawiły po niej. Jedni mówili, że to wina skandalu Vatileaks, inni – że to spisek gejowskiego lobby, jeszcze inni – że to przez sprawę konserwatywnego teologa lefebrysty Richarda Williamsona – kontynuował Benedykt XVI. – Oni nie chcą wierzyć w decyzję podjętą świadomie. Ale mam czyste sumienie”.

Rozmowa z emerytowanym papieżem to efekt wizyty publicysty włoskiej gazety w domu klasztornym Mater Ecclesiae w Ogrodach Watykańskich, gdzie mieszka 93-letni Benedykt XVI.

w.d.

Watykan

„Fratelli tutti” w Moskwie

Papież Franciszek opublikował list w związku z prezentacją jego encykliki Fratelli tutti w języku rosyjskim. Rosyjskojęzyczne wydanie encykliki o ludzkim braterstwie zostało zaprezentowane w moskiewskim centrum kultury Pokrovskie Vorota. Tłumaczeniem i wydaniem dokumentu zajęli się rosyjscy muzułmanie. Ukazał się on w wydawnictwie Medina, w serii poświęconej dialogowi międzyreligijnemu. Franciszek przyznał, że informacja o przetłumaczeniu encykliki i jej prezentacja w stolicy Rosji była dla niego radosną niespodzianką. Dodał, że refleksja i dialog na temat tej encykliki mogą być pomocne nie tylko dla Federacji Rosyjskiej, ale dla całej rodziny ludzkiej. „W zglobalizowanym świecie, w którym żyjemy, gest wykonany w jednym zakątku świata ma swoje konsekwencje w drugim” – czytamy w papieskim liście. W prezentacji encykliki uczestniczyli przedstawiciele wszystkich głównych wyznań, w tym Cerkwi prawosławnej.

j.k.

Intencja na marzec

Jezus w centrum spowiedzi

W przekazanej za pośrednictwem Światowej Sieci Modlitewnej intencji na marzec papież przywołuje znaczenie sakramentu pojednania. Podkreśla, że podczas spowiedzi doświadczamy bezmiaru miłosierdzia Bożego i że nie ma takiego grzechu, którego Pan by nie przebaczył. Przypomina, że sakrament ten jest spotkaniem z Panem, który nas przygarnia i obejmuje oraz zaprasza do szerzenia radosnej nowiny, jaka z niego płynie. „Kiedy idę do spowiedzi, to po to, aby doznać uzdrowienia, uleczyć swoją duszę. Aby wyjść z większym zdrowiem duchowym. Aby przejść od nędzy do miłosierdzia. A centrum spowiedzi nie są grzechy, które wypowiadamy, ale Boża miłość, którą otrzymujemy i której zawsze potrzebujemy. W centrum spowiedzi jest Jezus, który czeka na nas, słucha nas i nam przebacza” – podkreśla papież.

j.k.

Haga

Zbadają zbrodnie Izraela

Główna prokurator Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) Fatou Bensouda rozpoczęła dochodzenie w sprawie zbrodni wojennych na terytoriach palestyńskich. Trybunał przyjrzy się operacjom Izraela przeciwko palestyńskim bojownikom w Strefie Gazy i ekspansji osiedli izraelskich we Wschodniej Jerozolimie oraz na okupowanym Zachodnim Brzegu od połowy 2014 r. Stanie się tak wbrew zakulisowym próbom Izraela zablokowania śledztwa.

Dochodzenie umożliwia np. wydanie nakazów aresztowania izraelskich urzędników podejrzanych o zbrodnie wojenne. Premier Beniamin Netanjahu był też premierem podczas wojny w Gazie w 2014 r. i jest zdecydowanym propagatorem osadnictwa, a minister obrony Beni Ganc był w czasie wojny szefem Sztabu Generalnego Sił Obronnych. Według ONZ, w wyniku izraelskich bombardowań zginęło ponad 2200 Palestyńczyków, w tym prawie 1500 cywilów.

Po stronie izraelskiej zginęło 67 żołnierzy i 6 cywilów. Wojsko wszczęło dochodzenia w sprawie postępowania żołnierzy i dowódców, ale zapadło tylko kilka niewielkich wyroków. Obecnie we Wschodniej Jerozolimie i na Zachodnim Brzegu, które wraz ze Strefą Gazy uważane są przez Palestyńczyków za należące do ich przyszłego państwa, mieszka ok. 700 tys. osadników. Izrael twierdzi, że los tych obszarów powinien zostać rozstrzygnięty w drodze negocjacji, a zaangażowanie MTK odciągnie od nich Palestyńczyków. Premier Netanjahu stwierdził: – Stronniczy międzynarodowy sąd podjął decyzję, która jest esencją antysemityzmu i hipokryzji.

w.d.

Kanada

Wspomagają samobójstwa

Dochodzenie B.C. Catholic – katolickiej gazety z Vancouver wskazuje, że medycy w kanadyjskich szpitalach łamią prawo, oferując śmierć pacjentom, którzy oczekują pomocy. W Kanadzie eutanazja może być przeprowadzona tylko wtedy, gdy pacjent sam o nią poprosi. Gazeta podaje przykłady m.in. uśmiercenia w 2019 r. w Chilliwack General Hospital chorego psychicznie Alana Nicholsa, choć rodzina twierdziła, że mężczyzna nie znajdował się w stanie krytycznym i nie był zainteresowany eutanazją. Personel medyczny i pacjenci sieci Fraser Health – obsługującej 1,8 mln osób – w rozmowie z gazetą potwierdzili, że medycy jej placówek często z własnej woli sugerują „pomoc medyczną w umieraniu”. Jeden z przypadków dotyczy pacjentki z okolic Coquitlam. Choć walczyła o powrót do zdrowia po ciężkiej chorobie w szpitalu Fraser Health, personel wielokrotnie jej sugerował zgodę na tzw. wspomagane samobójstwo. Kobieta czuła presję wtedy, gdy potrzebowała sił, aby dojść do siebie.

j.k.

LONDYN

Exodus z Wysp

Prawie 1,5 mln imigrantów uciekło z Wielkiej Brytanii przed pandemią. To największy exodus z Wysp od II wojny światowej. Liczba mieszkańców samego Londynu spadła w ub.r. o 700 tys., całego Zjednoczonego Królestwa – o 1,3 mln. Jak się szacuje, w skali kraju liczba cudzoziemców zmniejszyła się w 2020 r. o ok. jedną szóstą. W przypadku Polaków nawet nieco więcej: wyjechał co piąty. Nie tylko w Londynie opustoszały całe kwartały ulic zamieszkiwanych przez imigrantów, a ceny mieszkań spadły o prawie 10%. Imigranci wyjeżdżają, bo pandemia zniszczyła wiele działów gospodarki, w których znajdowali pracę. Gospodarka kraju w ub.r. skurczyła się aż o 10%. Jak się ocenia, z Wysp wyjechały i wyjeżdżają dwie kategorie Polaków: ci, którzy nie zapuścili tu jeszcze korzeni, nie sprowadzili rodzin itp., oraz ci, którzy już odnieśli sukces i chcą teraz odnosić go w Polsce. Jednym z argumentów zwolenników brexitu przed referendum był strach przed emigracją. Okazuje się, że exodus imigrantów znacznie zwiększa deficyt budżetowy i znacząco zubaża gospodarkę.

w.d.

Moskwa

Odgrażają się Zachodowi

Nałożenie przez USA i Unię Europejską sankcji na Rosję w związku z represjonowaniem opozycjonisty Aleksieja Nawalnego wywołało spodziewaną reakcję. Resort rosyjskiej dyplomacji określił działanie Waszyngtonu jako wrogi gest. Wprowadzone sankcje nie są zbyt dolegliwe – objęły kilkanaście, osób, w tym szefa rosyjskiego Komitetu Śledczego Aleksandra Bastrykina, prokuratora generalnego Igora Krasnowa, dowódcę Gwardii Narodowej Wiktora Zołotowa i szefa Federalnej Służby Więziennej (FSIN) Aleksandra Kałasznikowa, i wiceministrów obrony Aleksieja Kriworuczenkę i Pawła Popowa – ale władze Rosji nazwały to „igraniem z ogniem”. Podkreśliły, że stosunki z USA „stoją w martwym punkcie z winy Waszyngtonu”. Tymczasem Aleksiej Nawalny trafił do kolonii karnej, gdzie ma spędzić 2,5 roku.

j.k.

HISZPANIA

Aktywiści z Barcelony

Raczej nie zachęca to do odwiedzania tego niesamowitego miasta i regionu. Katalonia, a przede wszystkim jej stolica, to od lat centrum aktywności ruchów antysystemowych i anarchistycznych w Europie. Według policji, Barcelona stała się laboratorium, w którym ruchy te wypróbowują strategie. Regularnie dochodzi tu do zamieszek związanych z działalnością grup antysystemowych – anarchistycznych, tzw. okupa, czyli dzikich lokatorów zajmujących mieszkania, i z ruchem separatystycznym. Katalonia liczy ok. 20% ludności kraju, a przypada na nią dwie trzecie przypadków zajmowania mieszkań przez dzikich lokatorów. Przechwycone podręczniki partyzantki miejskiej zawierają instrukcje skutecznego zajmowania mieszkań, budowania barykad, napadów na sklepy, banki i firmy. W protestach przeciwko zatrzymaniu katalońskiego rapera Pablo Haséla, a także przeciwko konserwatywnej partii Vox brali udział aktywiści separatystów z Komitetów Obrony Republiki, Tsunami Democratic czy Arran, ale i młodzieżówka lewicowej Kandydatury Jedności Ludowej. Zwykle dołączali do nich pospolici przestępcy, wykorzystujący chaos do popełniania kradzieży. Co ciekawe, ruchy antysystemowe uzyskują poparcie niektórych polityków; np. burmistrz Barcelony – Ada Colau była wcześniej członkinią bliskiej ruchowi „okupa” Platformy Przeciwko Eksmisjom, która udostępniła bezpłatnie lokale dla aktywistów tego ruchu.

w.d.

ZIEMIA

Jeszcze miliard lat

Według New Scientist, życie na Ziemi zakończy się za miliard lat. Powód? Atmosfera Ziemi będzie zawierała tak mało tlenu, że nie będzie nadawała się dla złożonych organizmów oddychających tlenem do zamieszkania. Dane te podali – w oparciu o badania – naukowcy z Japonii i USA.

Tlen stanowi dziś ok. 21% atmosfery ziemskiej. Bogata w tlen natura jest idealna dla ludzi, którzy potrzebują go do przetrwania. Naukowcy z Uniwersytetu Toho w Funabashi oraz Chris Reinhard z Georgia Institute of Technology twierdzą, że atmosfera ziemska będzie utrzymywać wysoki poziom tlenu przez następny miliard lat, po czym drastycznie powróci do niskiego poziomu, przypominającego ten z początków istnienia Ziemi. Słońce bowiem, w miarę starzenia się, będzie się stawało coraz gorętsze i uwalniało więcej energii. Naukowcy obliczają, że doprowadzi to do zmniejszenia ilości dwutlenku węgla w atmosferze. Za miliard lat poziom dwutlenku węgla będzie tak niski, że organizmy fotosyntetyzujące, w tym rośliny, nie będą w stanie przetrwać ani produkować tlenu. Masowe wymieranie tych fotosyntetyzujących organizmów będzie główną przyczyną ogromnego spadku stężenia tlenu.

j.K.

Postępy postępu

Archaiczne słowo

Rada Języka Polskiego oficjalnie zaleciła, by unikać słowa „Murzyn” w mediach, w administracji i w szkole. „Dziś jest nie tylko obarczone złymi skojarzeniami, jest już archaiczne” – można przeczytać w opinii Rady, składającej się ze specjalistów, którzy zajmują się m.in. rozstrzyganiem wątpliwości językowych co do słownictwa, gramatyki i ortografii. Jeden z członków Rady – prof. Marek Łaziński już latem ub.r. wydał opinię na temat słowa „Murzyn”, wskazując, że jego odbiór jest dziś obarczony bagażem negatywnych konotacji. „Słowa – zauważył – zmieniają skojarzenia i wydźwięk w toku naturalnych zmian świadomości społecznej”. Opinia Rady, na szczęście, nie ma mocy wiążącej.

w.d.

Energetyka

Pierwszy reaktor

Pierwszy reaktor jądrowy w Polsce ma zostać uruchomiony na Pomorzu Gdańskim, w Lubiatowie lub Żarnowcu, leżących od siebie w odległości ok. 15 km.

Według rządowych planów, nastąpi to w 2033 r. W naszym kraju ma powstać sześć reaktorów atomowych. Druga elektrownia będzie najprawdopodobniej w Bełchatowie. – Tam wszystko mamy przygotowane do przesyłania wyprodukowanej energii – powiedział Piotr Naimski, pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej. Budowa takich elektrowni to konieczność: energia z elektrowni węglowych jest coraz droższa, musimy do niej dopłacać koszt emisji dwutlenku węgla. To jest reżim, który został na nas nałożony przez UE.

w.d.