Reklama

Zarys historii diecezji lubelskiej (3)

Wojciech skarszewski - pierwszy biskup lubelski

W poprzednim artykule wspomniałem, że diecezja lubelska zorganizowana na podbudowie zlikwidowanej diecezji chełmskiej posiadała aparat administracyjny, mimo to była diecezją nową, utworzoną w czasie często zmieniających się uwarunkowań politycznych, z terytoriów kilku innych diecezji. Nie miała zatem ugruntowanej tradycji, co rzutowało na jej konsolidację. Wiele wysiłku włożyli pierwsi lubelscy biskupi, aby odpowiednio zorganizować jej struktury, które - jak zobaczymy - cały czas ulegały zmianom. Dlatego też najbliższe artykuły poświęcę przybliżeniu ich działalności.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wojciech Skarszewski (1742-1827), podkanclerzy wielki koronny, arcybiskup warszawski i prymas Królestwa Polskiego, pisarz polemiczny i religijny. Po święceniach kapłańskich, które przyjął w 1776 r., przez szereg lat pełni coraz odpowiedzialniejsze funkcje kościelne. Publikuje teksty polemiczne, w których zabiera głos w sprawach dotyczących stanu duchownego, broniąc jego pozycji w społeczeństwie. W 1790 r. zostaje mianowany biskupem chełmsko-lubelskim, bierze udział w pracach Sejmu Wielkiego, a następnie w 1792 r. przystępuje do konfederacji targowickiej. Wybuch insurekcji (1794) zastaje go w Warszawie, gdzie 1 maja pod naciskiem demonstracji mieszkańców Warszawy, na rozkaz naczelnika Tadeusza Kościuszki, aresztowano głównych targowiczan, w tym i Skarszewskiego. Sąd skazuje go na karę śmierci, którą w ostatniej chwili przed egzekucją zmieniono na dożywotnie więzienie. Opuszcza je 9 listopada, tuż przed zajęciem Warszawy przez gen. Suworowa i niezwłocznie powraca do swoich obowiązków. 2 lutego 1796 r. odbył ingres do katedry chełmskiej, gdzie skoncentrował się na zarządzaniu podległymi sobie terenami diecezji, starając się uporządkować kwestie wynikłe z nowej sytuacji polityczno-administracyjnej. Tragiczne dla Polski wydarzenia końca XVIII w. wpłynęły na sytuację Kościoła, którego jednolite struktury uległy rozerwaniu pomiędzy poszczególne zabory. Zmiany granic spowodowane rozbiorami Polski wymusiły potrzebę reorganizacji struktur Kościoła katolickiego.
Decyzją papieża Piusa VII, po zniesieniu diecezji chełmskiej i powołaniu na jej miejsce lubelskiej, Wojciech Skarszewski otrzymał 23 września 1805 r. nominację na jej ordynariusza. Na nową siedzibę katedralną przeznaczono kościół pojezuicki pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, który w początkowym okresie ze względu na duże zdewastowanie obiektu nie mógł spełniać swoich funkcji. Rezydencją biskupią nadal pozostawał Kumów, gdzie w latach 1821-1825 wzniósł murowany kościół. Skarszewski utworzył także w 1807 r. oficjalaty w Garwolinie, Międzyrzecu i Zamościu. Po powstaniu Księstwa Warszawskiego, w którego obrębie znalazła się diecezja lubelska, dalej koncentrował się na konsolidacji młodych jeszcze struktur diecezjalnych. Mimo, iż kuria biskupia i kapituła katedralna wciąż jeszcze rezydowały w Krasnymstawie, często przebywał w Lublinie, gdzie celebrował uroczyste nabożeństwa, m.in. z okazji wjazdu do Lublina Józefa Poniatowskiego (13 maja 1809) czy przyjęcia wierności od duchowieństwa przez Fryderyka Augusta (15 maja 1810). W związku z przyłączeniem po 1809 r. do diecezji lubelskiej części diecezji przemyskiej, Wojciech Skarszewski został wyznaczony jako wikariusz generalny do administrowania tymi dekanatami. W 1814 r. wraz z innymi biskupami Skarszewski wystąpił z memoriałem do cara Aleksandra I, przedstawiającym potrzeby Kościoła katolickiego na terenie Księstwa Warszawskiego, a od 1815 r. należał do grona biskupów zabiegających o zapewnienie Kościołowi katolickiemu należytego statusu w powstającym Królestwie Polskim oraz o umożliwienie mu komunikacji ze Stolicą Apostolską. Występował o uporządkowanie finansów duchownych, bronił zakonów kontemplacyjnych. 24 grudnia 1815 r. jako najstarszy wiekiem hierarcha polski zaintonował w warszawskiej katedrze św. Jana Te Deum z okazji utworzenia Królestwa Polskiego i zaprzysiężenia jego konstytucji.
Diecezja lubelska w 1818 r. uległa kolejnej reorganizacji. Na mocy bulli Piusa VII arcybiskup warszawski zniósł jurysdykcję Skarszewskiego nad 152 parafiami oderwanymi na rzecz archidiecezji warszawskiej i podlaskiej, a poddał jego władzy 81 parafii z diecezji kieleckiej i okręg zamojski, administrowany przez Skarszewskiego od 1811 r. W wyniku reorganizacji likwidacji uległy oficjalaty okręgowe w Garwolinie, Międzyrzecu i Zamościu, a po odrestaurowaniu kościoła katedralnego przeniesiono do Lublina kapitułę katedralną z Krasnegostawu oraz rezydencję z Kumowa. Biskup lubelski wiele wysiłku poświęcił poprawie sytuacji materialnej duchowieństwa i zapewnieniu Kościołowi środków na wspieranie ubogich. Popiera utworzone w Lublinie Towarzystwo Dobroczynności, zabiega o cofnięcie kasaty Zakonu Bernardynów, który wspierał w pracy duszpasterskiej księży diecezjalnych, udaje mu się wyjednać lubelskim wizytkom, usuniętym z kościoła św. Józefa, zwrot zajętego przy tej okazji funduszu. Ponadto zdecydowanie opowiada się przeciwko wkraczaniu świeckich władz wyznaniowych w kompetencje Kościoła. Na sejmie w 1820 r. wraz z innymi biskupami apeluje do przebywającego w Warszawie Aleksandra I, by miał wgląd w sprawy religijne i nie pozwalał na nadużycia władz świeckich.
W 1823 r. kończy się lubelski etap posługi bp. Wojciecha Skarszewskiego, który zostaje powołany decyzją papieża Leona XII na stolicę arcybiskupią w Warszawie. 17 października 1824 r. odbył ingres do katedry św. Jana Chrzciciela, a 19 listopada przywdział paliusz arcybiskupi w warszawskim kościele św. Krzyża.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bp Florczyk będzie towarzyszył polskim olimpijczykom podczas Igrzysk Olimpijskich w Paryżu

2024-06-26 08:29

[ TEMATY ]

sport

Bp Marian Florczyk

Igrzyska w Paryżu 2024

Igrzyska Olimpijskie

EpiskopatNews/ flickr.com

Nie ma szlachetnego człowieka. Nie ma człowieka wysokiej jakości duchowej, który żyje wartościami. Jeżeli nie narzuca sobie dyscypliny wewnętrznej, zmaga się z samym sobą - podkreślił pomocniczy biskup kielecki bp Marian Florczyk, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Sportowców, wskazując na związki sportu i wiary. Duchowny będzie towarzyszył polskim olimpijczykom podczas rozpoczynających się 26 lipca Igrzysk Olimpijskich w Paryżu.

Bp Florczyk przypomniał, że św. Paweł w swoich listach, mówiąc o wierze, stosuje porównania zaczerpnięte ze świata sportu. „Jeżeli weźmiemy pod uwagę chrześcijaństwo, to jest to jakaś dyscyplina wewnętrzna, to jest zmaganie się z sobą samym, ku lepszemu, ku wartościom, ku sprawnościom duchowym, ku sprawności dobra w sobie, ku miłości” - zaznaczył biskup. Dodał, że „wiara to zachęta do zmagania się z sobą, to jest bój. Ten kto ma na uwadze życie duchowe, musi czasem stoczyć wielki bój, niesamowicie zacisnąć zęby, aby przezwyciężyć pokusy i słabości”.

CZYTAJ DALEJ

Pustelnik z Góry Maryi

Niedziela Ogólnopolska 25/2022, str. 20

[ TEMATY ]

patron tygodnia

pl.wikipedia.org

Św. Wilhelm z Vercelli

Św. Wilhelm z Vercelli

Założył siedem eremów i dał początek sławnemu we Włoszech sanktuarium maryjnemu na Montevergine.

Święty Wilhelm, gdy miał 15 lat, przywdział habit zakonny. Potem postanowił nawiedzić jako pielgrzym najgłośniejsze za jego czasów miejsca święte. Udał się więc do Hiszpanii na grób św. Jakuba Apostoła w Santiago de Compostela, a następnie pielgrzymował po Włoszech. Chciał dotrzeć także do Ziemi Świętej, jednak w Brindisi spotkał się ze św. Janem z Matery, przyszłym założycielem nowej rodziny zakonnej, i ten zachęcił go do życia w pokucie. Pierwszą pustelnię Wilhelm zbudował we Włoszech, na Górze Maryi (Montevergine), na wysokości 1270 m. Sława jego osoby ściągała jednak do niego uczniów, którzy wybudowali obok niego domki oraz kościółek. Dla pewnego porządku Wilhelm ułożył regułę. Powstała kongregacja zakonna (wilhelmianie), która z biegiem czasu została włączona do rodziny benedyktyńskiej.

CZYTAJ DALEJ

Papież do Polaków: dbajcie o bezpieczeństwo dzieci i młodzieży!

2024-06-26 10:02

[ TEMATY ]

papież Franciszek

Papież do Polaków

narkomania

PAP/EPA/ANGELO CARCONI

Do szczególnej dbałości o dzieci i młodzież w obliczu zagrożenia narkomanią zachęcił Franciszek Polaków podczas dzisiejszej audiencji ogólnej. Brał w niej między innymi udział metropolita krakowski, abp Marek Jędraszewski, a także zwierzchnik Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-białoruskiego na Białorusi, archimandryta Jan Sergiusz Gajek MIC.

Oto słowa Ojca Świętego:

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję