Od połowy XIX wieku najbardziej popularną różańcową wspólnotę modlitewną stanowi Stowarzyszenie Żywego Różańca, założone przez Paulinę Jaricot (1799-1862) w Lyonie w roku 1826. Papież Grzegorz XVI zatwierdził to stowarzyszenie, a jego patronką uczynił rzymską męczenniczkę – św. Filomenę.

Żywy Różaniec w krótkim czasie rozprzestrzenił się w całej wyniszczonej rewolucjami i krwawymi rozruchami Francji, a następnie na całym świecie. Do Polski dotarł jeszcze w XIX wieku i istnieje niemal w każdej parafii, stanowiąc z całą pewnością najliczniejszą grupę modlitewną w naszej Ojczyźnie.

Gdyby jednak zapytać tzw. „niedzielnego” katolika, z kim/czym kojarzy mu się Żywy Różaniec – przerazi nas swoją odpowiedzią. Jeszcze gorzej będzie z dziećmi czy młodzieżą, chociaż wszyscy mieliśmy w rękach ów „przyrząd” zwany różańcem i trudno uwierzyć, by uczniom nie podano wyjaśnienia istoty tej modlitwy. Z trudem też znajdziemy (jeśli w ogóle) parafię, w której wspólnoty Żywego Różańca nie ma. Najsmutniejsze zaś jest to, że bardzo wielu ochrzczonych – mimo zachęt Matki Bożej, papieskich orędzi, przykładu świętych oraz modlących się różańcem mnóstwa ludzi – odrzuca możliwość wejścia w świat „róż różańcowych”, zanim poznało ich istotę!

„Poproszę męski różaniec do trumny!”. To prośba, zasłyszana w katolickiej księgarni. Dopiero do trumny… Nie da się ukryć, że zadbaliśmy w porę o męski ród, a może wręcz skutecznie zniechęciliśmy panów do różańcowych paciorków?

Przypomnijmy zatem najważniejsze wiadomości o Żywym Różańcu, wczytując się w statutowe założenia tego stowarzyszenia. Taka refleksja okaże się pomocna zarówno dla nie znających założeń omawianej tu wspólnoty, jak i dla aktualnych jej członków, którzy zweryfikują swoje postawy i wiedzę.

§2, p.1:  Żywy Różaniec jest wspólnotą osób, z których każda zobowiązuje się do codziennego rozważania jednej tajemnicy różańcowej. Liczba osób we wspólnocie podstawowej odpowiada liczbie tajemnic Różańca świętego, czyli 20.

§2, p.2:  Zgodnie z pragnieniem założycielki Żywego Różańca, sługi Bożej

Pauliny Jaricot, która chciała „uczynić Różaniec modlitwą wszystkich” i „poprzez Różaniec odnowić wiarę”, Żywy Różaniec podkreśla wspólnotowy charakter rozważania tajemnic różańcowych. Choć każdy z członków modli się tajemnicą, która jemu przypadła, w miejscu i czasie przez siebie wybranym, to jednak istotę stanowi świadomość wspólnej modlitwy w podjętych intencjach.

§2, p.3:  Dla podkreślenia wspólnoty modlitwy członkowie Żywego Różańca, tam gdzie jest to możliwe, przynajmniej raz w miesiącu zbierają się na wspólną modlitwę.

§2, p.5:  W łączności z całym Kościołem Żywy Różaniec podejmuje intencje polecane przez papieża dla Apostolstwa Modlitwy (ogólną i misyjną) oraz chętnie przyjmuje specjalne intencje polecane przez biskupa miejsca.

§2, p.6:  Zgodnie z zamysłem założycielki sługi Bożej Pauliny Jaricot program duchowy Żywego Różańca obejmuje:
• wypraszanie miłosierdzia Bożego przez wstawiennictwo Maryi, Matki Bożej;
• troskę o wzrost wiary w duszach ludzkich;
• krzewienie modlitwy różańcowej;
• wspieranie misyjnej działalności Kościoła; troskę o wierność nauczaniu Kościoła – za wzorem św. Dominika.

Popatrzmy teraz na zadania i obowiązki osób tworzących Żywy Różaniec (§ 5, p.1):
• codzienne rozważanie jednej wyznaczonej tajemnicy Różańca świętego (uwaga: opuszczenie tej modlitwy nie sprowadza grzechu ciężkiego);
• udział w miesięcznym spotkaniu formacyjnym połączonym ze zmianą tajemnic;
• uczestnictwo w życiu sakramentalnym Kościoła;
• rozszerzanie czci NMP przykładem życia i działalnością apostolską;
• odważne stawanie w obronie wiary;
• udział w pogrzebie członka Żywego Różańca należącego do tej samej róży;
• kapłani należący do Stowarzyszenia ofiarowują raz w roku Ofiarę Mszy św. w intencji Żywego Różańca;
• osoby zakonne ofiarowują w tej samej intencji jedną Komunię św. w roku.

Statut wylicza także przywileje, z których członkowie stowarzyszenia korzystają:
Każdy z członków Żywego Różańca może zyskać odpust zupełny pod zwykłymi warunkami w dniu:
• przyjęcia do Stowarzyszenia;
• uroczystości Narodzenia Pańskiego;
• uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego;
• uroczystości Zwiastowania Pańskiego;
• uroczystości Wniebowzięcia NMP;
• wspomnienia NMP Różańcowej;
• uroczystości Niepokalanego Poczęcia NMP;
• święta Ofiarowania Pańskiego.
• Uczestniczy w dobrach duchowych Zakonu Kaznodziejskiego.
• Uczestniczy w obietnicach NMP dotyczących tych, którzy odmawiają Różaniec św.
• Wszyscy członkowie Żywego Różańca są otoczeni modlitwą pozostałych członków tej wspólnoty tak za życia, jak i po śmierci.

Po tym przypomnieniu statutowych założeń Wspólnot Żywego Różańca postawmy teraz Czytelnikom trzy pytania.

Pierwsze – dla aktualnych członków Żywego Różańca: W jakim stopniu realizowane są zadania podane w Statucie przez każdą z róż i przez poszczególne osoby? Inaczej mówiąc: czy wasza róża naprawdę żyje i kwitnie, czy ma przyszłość poprzez przyciąganie kolejnych osób?

Drugie – dla dotąd niezrzeszonych: Dlaczego nie, skąd opór? Czy nie jest to grzech zaniedbania, który będzie obciążał sumienia?

A trzecie pytanie dotyczy kapłanów: Czy istniejące w parafii róże są „oczkiem w głowie” duszpasterzy i otrzymują to, co im do pełni rozwoju potrzebne – łącznie z osobistym przykładem?

„O, Królowo Różańca Świętego, tak ukochać modlitwę nam daj, by płynęła z drewnianych paciorków Twoja łaska na polski nasz kraj”. Oby to był konkretny owoc stulecia objawień fatimskich, trzechsetlecia koronacji jasnogórskiego wizerunku i wszystkich naszych przyrzeczeń, składanych Matce Bożej: każda para rąk codziennie sięgająca po różaniec w ufnej, wspólnotowej modlitwie.