Reklama

Lutomiersk dawniej i dziś

Niedziela łódzka 9/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Lutomiersk to niewiellkie miasteczko - osada położona 16 km na zachód od Łodzi, na lewym brzegu Neru, w dekanacie konstantynowskim archidiecezji łódzkiej, siedziba parafii i ośrodek salezjański.
Badania archeologiczne wykazały ciągłość osadnictwa w Lutomiersku od IV okresu kultury łużyckiej (1400-1200 r. przed Chrystusem); odkryto też wielkie cmentarzysko szkieletowe i ciałopalne z pierwszej poł. XI w. Lutomiersk prawa miejskie otrzymał 1274 r. od Leszka Czarnego. Można twierdzić, że we wczesnym średniowieczu był jednym z ważniejszych miast w tej części późniejszego Sieradzkiego. Poza rolnictwem mieszkańcy wykonywali inne zawody. W dokumencie z 1488 r. zachowała się wzmianka o istnieniu folusza, potrzebnego do wytwarzania sukna, inny dokument z 1580 r. podaje, że Jan, dziedzic Lutomierska, zezwolił na założenie w mieście cechu tkaczy, kowali i krawców. Poza tym działali tu kupcy zajmujący się handlem solą oraz zbytem rozwiniętej produkcji sukna.
Władze rosyjskie w odwecie za udział mieszkańców w powstaniu styczniowym pozbawiły Lutomiersk od 1870 r. praw miejskich. Teraz znajduje się w powiecie pabianickim, jest siedzibą gminy, połączony z Łodzią linią tramwajową od 1929 r., liczy 1415 mieszkańców.
Parafia pw. Matki Bożej Szkaplerznej została erygowana w 1283 r., istniejący kościół z fundacji Barbary Sanguszkowej został zbudowany w latach 1775-81 w stylu późnobarokowym. Jednolity wystrój wnętrza pochodzi z końca XVIII w.
Władysław Łokietek w 1296 r. przyłączył do miasta wieś Wrzącą, w 1311 r. nadał Lutomiersk Wacławowi z Lisowic z rodu Zarębów. Najprawdopodobniej Wacław Zaręba przed 1418 r. wzniósł tu obronną siedzibę o charakterze zamku rycerskiego. Zamek ok. 1518 r. przez małżeństwo dostał się Grzymalitom Grudzińskim.
Kolejny właściciel - Jędrzej Grudziński, wojewoda rawski - w 1650 r. sprowadził zakon reformatów i oddał im zamek na pomieszczenia klasztorne. Przebudowa zamku na klasztor oraz budowa przylegającego do niego kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny z przerwami trwała do 1659 r. Obecnie ślady po dawnym zamku są widoczne na zachodniej ścianie. Zabudowania klasztorne w 1797 r. w poważnym stopniu zniszczył pożar, przy czym spłonęła też duża część miasta.
Podczas powstania styczniowego zakonnicy wspomagali oddziały powstańcze. W wielu klasztorach powstańcy znajdowali schronienie, korzystali z zaopatrzenia w żywność oraz mieli zapewnioną opiekę duszpasterską, a ranni opiekę medyczną.
Na cmentarzu do dziś przetrwała tzw. Bratnia Mogiła, kryjąca, przeniesione tu z krypt klasztornego kościoła, prochy powstańców poległych w okolicznych bitwach z lat 1863-64. Po stłumieniu powstania styczniowego Rosjanie w 1864 r. skasowali klasztor, a zakonników wywieźli do Warty. Kościół przez wiele lat był zamknięty. Na skutek działań wojennych jesienią 1914 r. spaliły się dachy i zapadło sklepienie kościoła. Ze starego wyposażenia ocalał tylko wspaniały XVIII-wieczny, rokokowy kredens i konfesjonał w zakrystii.
Po odzyskaniu niepodległości w 1921 r. staraniem ks. Stefana Niedźwieckiego, miejscowego proboszcza, kościół odbudowano. Cały obiekt w 1926 r. bp Wincenty Tymieniecki przekazał salezjanom, którzy do 1951 r. prowadzili w nim sierociniec. W latach 80. salezjanie nadbudowali klasztor o jedno piętro; pełnił on funkcję domu rekolekcyjnego i ośrodka formacyjnego dla młodych salezjanów z Prowincji Warszawskiej. W 1996 r. utworzono w nim Salezjańską Ogólnokształcącą Szkołę Muzyczną II stopnia im. Antoniego Chlondowskiego (organistowską). Zarząd gminy w Lutomiersku w 1994 r. przekazał salezjanom ośrodek rekreacyjny dla młodzieży, gdzie co roku podczas wakacji odbywa się "Campo Don Bosco" i obozy szkoleniowo-wypoczynkowe dla dzieci i młodzieży.
Życie religijne mieszkańców toczy się również w kościele farnym. Świątynia ta jest oczkiem w głowie ks. kan. Włodzimierza Paszkowskiego. Dzięki jego zapobiegliwości zostały odnowione ołtarze, wyremontowane mechaniczne organy, zainstalowane centralne ogrzewanie i położona granitowa posadzka. Ostatnie inwestycje to zamontowanie na szczycie świątyni zegara z kurantem i pokrycie nową dachówką kopertowego dachu dzwonnicy.
W 2001 r. zainstalowano w kościele salezjańskim 40-głosowe, koncertowe organy, podarowane szkole muzycznej przez władze Zabrza. Uczestnicy nabożeństw mogą teraz posłuchać pięknego brzmienia muzyki organowej w wykonaniu uczniów i przekonać się, że szkoła dobrze służy Kościołowi w Polsce, przygotowując wielu wykształconych muzyków - organistów.
Z dawnych dziejów warto jeszcze przypomnieć, że przed 1570 r. powstał w Lutomiersku zbór ewangelicko-reformowany, który istniał do początków XVII w. Ludność żydowska w Lutomiersku, która pod koniec XVIII w. stanowiła aż ok. 60% ogółu mieszkańców, posiadała do 1914 r. drewnianą synagogę, wyróżniającą się stylem architektonicznym.
W 1905 r. utworzono w Lutomiersku OSP, w 1916 r. POW i Towarzystwo Gimnastyczne Sokół, w 2000 r. zbudowano Gimnazjum im. Leszka Czarnego, a w 2002 r. rozbudowano szkołę podstawową. Przy organizowaniu funduszy na budowę obiektów szkolnych bardzo przysłużył się wicedziekan ks. kan. Włodzimierz Paszkowski. Dlatego władze szkolne obdarzyły go tytułem wspaniałego przyjaciela szkoły, a parafianie cenią jako gorliwego duszpasterza kochającego dzieci i młodzież.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!

2025-11-29 08:23

[ TEMATY ]

Kalendarz Adwentowy 2025

MK

Co gdyby znany z dzieciństwa czekoladkowy Kalendarz Adwentowy przenieść w sferę duchową?
Portal niedziela.pl oraz Niezbędnik Katolika na czas Adwentu przygotował specjalny internetowy kalendarz adwentowy.
Kalendarz Adwentowy to cykl rekolekcyjny, w którym każdego dnia, odkrywając kolejne okienko kalendarza, będziecie odkrywać nowe materiały pomocne w duchowym wzroście.
Oprócz tego każdego dnia będzie czekało na Was: słowo dnia, refleksja, wyzwanie i modlitwa.
Całość ubogaci rozważanie ks. Krzysztofa Młotka.
Przeżyjmy ten wyjątkowy czas razem.
Niech to będzie nowy początek!

1 30 listopada 2 1 grudnia 3 2 grudnia 4 3 grudnia 5 4 grudnia 6 5 grudnia 7 6 grudnia 8 7 grudnia 9 8 grudnia 10 9 grudnia 11 10 grudnia 12 11 grudnia 13 12 grudnia 13 grudnia 15 14 grudnia 15 grudnia 16 grudnia 18 19 20 21 22 23 24 25 Promuj akcję na swojej stronie internetowej
CZYTAJ DALEJ

Portugalia/ Otwarto największą żywą szopkę w Europie

2025-12-15 07:14

[ TEMATY ]

szopka

szopka

Presepio Vivo de Priscos/FB

W niedzielę w Priscos, na przedmieściach Bragi, w północno-zachodniej Portugalii, zainaugurowano największą żywą bożonarodzeniową szopkę Europy. Znajduje się ona na powierzchni ponad 30 tys. metrów kw. prezentując ponad 90 scen biblijnych.

W największej żywej szopce bierze udział ponad 800 osób ubranych w stroje postaci biblijnych z różnych okresów historycznych. Zaprezentowano tam także zwyczaje żydowskie, babilońskie, asyryjskie i rzymskie.
CZYTAJ DALEJ

Jelenia Góra: Znaleziono zwłoki 12-letniej dziewczynki, najprawdopodobniej ofiary zabójstwa

2025-12-15 18:09

[ TEMATY ]

Jelenia Góra

zabójstwo

PAP/Wojciech Kamiński

Policja na miejscu, gdzie znaleziono zwłoki 12-letniej dziewczynki

Policja na miejscu, gdzie znaleziono zwłoki 12-letniej dziewczynki

12-letnia dziewczynka najprawdopodobniej padła ofiarą zabójstwa. Jej ciało znaleziono w poniedziałek po południu przy ul. Wyspiańskiego – podała jeleniogórska policja. Śledztwo w tej sprawie prowadzi prokuratura, a policjanci nie ujawniają na razie szczegółów.

Jak potwierdziła w rozmowie z PAP podinsp. Edyta Bagrowska z Komendy Miejskiej Policji w Jeleniej Górze, ciało dziewczynki znaleziono około godz. 15.00 w poniedziałek.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję