Reklama

Historia

Średniowieczny dokument z Gniezna na liście UNESCO

Dokument protekcyjny papieża Innocentego II z 1136 roku dla arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, przechowywany w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie, został wpisany na listę krajową programu UNESCO „Pamięć świata”. Decyzję o wpisie podjął Polski Komitet ds. UNEESCO.

[ TEMATY ]

dokument

Gniezno

UNESCO

PAP/Albert Zawada

Dyrektor Archiwum ks. dr Michał Sołomieniuk (P) odbiera certyfikat dla dokumentu papieża Innocentego II dla arcybiskupstwa gnieźnieńskiego (1136 r.) przechowywanego w Archiwum Archidiecezji Gnieźnieńskiej

Dyrektor Archiwum ks. dr Michał Sołomieniuk (P) odbiera certyfikat dla dokumentu papieża Innocentego II dla arcybiskupstwa gnieźnieńskiego (1136 r.) przechowywanego w Archiwum Archidiecezji Gnieźnieńskiej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Uroczystość wręczenia certyfikatów wpisu na listę odbyła się 26 czerwca w Belwederze w Warszawie, w obecności minister kultury i dziedzictwa narodowego.

Pergaminowy dokument z Gniezna jest jednym z 17 obiektów i kolekcji, które w obecnej, piątej edycji programu, zostały umieszczone w tym prestiżowym rejestrze. Poza nim trafiły tam między innymi: kodeks rękopiśmienny z ok. 800 roku z kazaniami czyli „Praedicationes” (Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej), Akt detronizacji cara Mikołaja I z 25 stycznia 1831 roku (Biblioteka Polska w Paryżu), rękopisy dzieł symfonicznych, kameralnych i filmowych Henryka Warsa, 1947-1974 (Polish Music Center USC w Los Angeles) czy spuścizna Jerzego Kukuczki - dokumentacja fotograficzna (Fundacja Wielki Człowiek w Katowicach).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Certyfikat wpisu dla dokumentu z Gniezna odebrał ks. Michał Sołomieniuk, dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, a prymasa reprezentował jego delegat ds. kultury, ks. Jan Kasprowicz. Podczas uroczystej gali w Belwederze zaprezentowano filmu dokumentalny, promujący łącznie wszystkie 17 dokumentów oraz kolekcji. Natomiast piosenki Henryka Warsa, czyli przedwojenne szlagiery filmowe i powojenne utwory w języku angielskim, zaprezentował kwartet smyczkowy i soliści z akompaniamentem Krzesimira Dębskiego.

Reklama

Dokument protekcyjny Innocentego II ze zbiorów gnieźnieńskich jest najstarszym dokumentem, przechowywanym z Polsce a jednocześnie ma fundamentalne znaczenie dla badań nad historią języka polskiego, bowiem zawiera pierwsze zapisy po polsku. W dokumencie, zredagowanym po łacinie, znajduje się bowiem ponad czterysta nazw miejscowych i osobowych w naszym języku. Z punktu widzenia historycznego obiekt ma również ogromną rangę, albowiem kładł on kres dążeniom niemieckiego arcybiskupstwa w Magdeburgu do objęcia zwierzchnictwa nad Kościołem w całej Polsce.

Jest to już trzeci obiekt z Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, wpisany staraniem tegoż archiwum na listę krajową programu „Pamięć świata”: w roku 2014 trafił tam ewangelistarz z XI wieku, zw. Złotym Kodeksem gnieźnieńskim, zaś w roku 2016 dokument rycerza Zbiluta z 1153 roku.

Program Pamięć Świata (Memory of the World) został zainaugurowany w 1992 roku w dla podkreślenia znaczenia, a jednocześnie strat i zagrożeń dziedzictwa dokumentacyjnego. Program promuje jego długotrwałą ochronę oraz potrzebę upowszechnienia dostępu do niego. Polska lista krajowa została zainaugurowana w roku 2014.

2024-06-27 18:58

Oceń: +3 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dziedzictwo na liście UNESCO – Sękowa

Niedziela rzeszowska 31/2020, str. VI

[ TEMATY ]

Kościół

UNESCO

Sękowa

Ks. Janusz Sądel

Kościół otrzymał medal organizacji „Europa nostra”

Kościół otrzymał medal organizacji „Europa nostra”

Parafia w Sękowej ma to szczęście, że na jej terenie znajdują się dwie świątynie wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Świątynię w Owczarach poznaliśmy w poprzednim odcinku, a dziś zapraszamy do kościoła pw. św. Filipa i Jakuba w Sękowej.

To jeden z najcenniejszych kościołów drewnianych Małopolski. Usytuowany jest na pograniczu wsi Sękowa i Siary koło Gorlic, w zakolu rzeki Sękówki. Dokładna data powstania kościoła nie jest archiwalnie potwierdzona. Najczęściej podaje się pocz. XVI w. lub można spotkać datację określającą czas budowy na pierwszą ćwierć XVI w. Wzniesiono go z ręcznie ciosanych bierwion modrzewiowych. Ma konstrukcję zrębową, ale postawiony jest na fundamencie z kamienia. Budowla charakteryzuje się nieprawdopodobnie dużą powierzchnią dachu w stosunku do swojej kubatury, co jest ewenementem. Początkowo w XVI w. kościół składał się z nawy i prezbiterium, a potem dobudowano zakrystię. W początkowym okresie kościół był przykryty tak, jak obecnie, jednokalenicowym dachem, wspólnym dla nawy i prezbiterium bez sygnaturki. Architektoniczne ukształtowanie wnętrza niewiele różniło się od obecnego. W XVIII w. dostawiono wieżę i rozłożyste soboty. W XIX w. przebudowano zakrystię i chór muzyczny, a następnie powstała polichromia neogotycka.
CZYTAJ DALEJ

Rozważania abp. Andrzeja Przybylskiego: XXVI niedziela zwykła

2025-09-26 13:10

[ TEMATY ]

rozważania

abp Andrzej Przybylski

Karol Porwich/Niedziela

Abp Andrzej Przybylski

Abp Andrzej Przybylski

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa abp Andrzej Przybylski.

Tak mówi Pan wszechmogący: «Biada beztroskim na Syjonie i dufnym na górze Samarii. Leżą na łożach z kości słoniowej i wylegują się na dywanach; jedzą oni jagnięta z trzody i cielęta ze środka obory. Improwizują na strunach harfy i jak Dawid wynajdują instrumenty muzyczne. Piją czaszami wino i najlepszym olejkiem się namaszczają, a nic się nie martwią upadkiem domu Józefa. Dlatego teraz ich poprowadzę na czele wygnańców, i zniknie krzykliwe grono hulaków».
CZYTAJ DALEJ

„Ojcostwo to codzienna obecność" – Marcin Kwaśny o tym, jak być bliskim tatą

2025-09-27 20:00

[ TEMATY ]

wywiad

ojcostwo

Marcin Kwaśny

Forum Tato.Net

Razem.tv

11 października 2025 roku odbędzie się 17. Międzynarodowe Forum Tato.Net w Kielcach, wyjątkowe wydarzenie gromadzące ojców. W tym roku tematem forum będzie ojcostwo, które buduje odporność. Rozmawiamy o tym z Marcinem Kwaśnym - odtwórcą głównej roli św. Maksymiliana w filmie „Triumf serca", aktorem, który w ubiegłym roku prowadził Galę Max wieńczącą Forum Tato.Net.

Tematem tegorocznego Forum Tato.Net jest obecność, która buduje odporność. Jak Pan stara się być tatą obecnym także wtedy, gdy emocji w domu jest bardzo dużo?
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję